Preservation of statehood is an important guarantee of our security. Responsibility should not be forgotten, compensation should be achieved, and the role of the state is important here. A strategy in this regard should be developed at the state level.
Convention Participant
Առաջարկում եմ այնպիսի ծրագիր, որը կօգնի դրսում ապրող, սակայն վերադառնալ ցանկացող ընտանիքին հաստատվել Հայաստանում: Պայմանով, որ ժամանակի ընթացքում նա կվերադարձնի աստիճանաբար այդ օգնությունը՝ նպաստելով մյուս ընտանիքների վերադարձին:
Համաժողովի մասնակից
Առաջարկում եմ ցեղասպանության թանգարանում բացել ցուցասրահ,որտեղ կներկայացվեն ազգությամբ հայ գյուտարարները, որոնց գյուտերն ունեցել են համաշխարհային նշանակություն (МРТ, բանկոմատ, Նոր տարր..․ դրանք շատ են)։ Ինֆորմացիան լինի վիքիփեդիայի հղմամբ։ Պետական,պաշտոնական այցերի ժամանակ արարողակարգով նախատեսել այցելություններ նաև նշված ցուցասրահ, ինչը կօգնի ցույց տալ աշխարհին, որ Հայոց ցեղասպանությունը համամարդկային ողբերգություն ու կորուստ է նաև այն առումով, որ մազապուրծ հայերն ինչեր են ստեղծել աշխարհի տարբեր ծայրերում և ինչեր կարող էին ստեղծել։ Սա նաև հնարավորություն կտա բարձրացնել մեր ազգի պատիվն ու արժանապատվությունը, ինչի կարիքն այսօր ունենք բոլորս։
Արգամ Ց․, Հայաստան
Соавтор инициативы
Ո՞վ է հայը։ Շատ լայն պիտի նայենք այդ հարցի պատասխանին։ Ով իրեն հայ է համարում, մենք պետք է ընդունենք, որ նա հայ է։ Օրինակ՝ ընտանիքի մի մասը հայ է կամ հատուկ հետաքրքրություն ունեն հայկականի հանդեպ, ուրեմն՝ հայ են։
Համաժողովի մասնակից
Կարելի է հեռավար կերպով հայոց լեզվի դասընթացներ կազմակերպել։ Կենտրոնը լինի Երևանը, որտեղից դասեր կանցկացվեն տարբեր երկրներ համար։ Տարիներ անց արդյունքները տեսանելի կլինեն, լեզվին զուգահեռ մշակույթը ևս կփոխանցվի։
Համաժողովի մասնակից
Մենք պետք է ունենանք մեկ գաղափար ու մեկ ռազմնավարություն, թե ուր ենք ուզում գնալ։ Կարող ենք ունենալ այս մեկ փաստաթուղթը, բայց կարող ենք նաև ունենալ այդ մեկ նպատակին հասնելու տասը ճանապարհ։
Համաժողովի մասնակից
Back in July 2020 after the Tavush war, I realized that we, the Armenian diaspora need to do something for Armenia right away. Most Armenians in Diaspora have average paid jobs and unless we combine our resources for a specific well-planned project/s, the resources can be easily dissolved. The initial idea was to streamline the borderline villages in Armenia and Artsakh with building shared infrastructures and services that would motivate the rural population, give them hope about the future, make their lives productive and secure, and even boost tourism. Strong underground shelters; Water /Sewer; Electrical/gas grid/solar power; Rural and inter-village-town roads; Irrigation schemes; Area Center/Farmers Market; Kindergarten/Schools. Many things have changed since then. I however, keep thinking that we in diaspora have to do something NOW, today. The idea is this:
1. Gather likeminded donners, who are willing to commit to a rolling 1-year (or more) monthly contribution of $100.
2. Create a secure website (even thought of a name Մի Ծաղկով Գարուն) for donors, admin and the project team.
3. Find a trustworthy group of professionals who will implement the project/s (I understand the project selection and priorities can be different today).
4. Make all contributions, spending and accomplishments transparent via the website.
5. If one-year pilot is successful continue the initiative for next year/s. These are really high-level points and I am sure many others have suggested similar concepts, but the idea of fixed amount monthly contributions targeted on strategic shared services project/s, and the project implementation transparency might be something that will bring many Armenians together who are eager to do something tangible right away. Some of us have dreams/plans moving back to Armenia one day, working part time for Armenia, etc. These are all good plans, but we need to act now as the circumstances are changing rapidly and we can’t afford delaying what we can do today.
Armine L., USA
Соавтор инициативы
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը առաջին հերթին պետք է հիմնվի համազգային երազանքների ու տեսիլքների վրա, ինչպես իր ժամանակին ասել է աշխարհահռչակ գիտնական Ալբերտ Էյնշտեյնը. «երևակայությունն ավելին է, քան գիտությունը»: Նույնիսկ Աստված-մարդ հարաբերություններում առանցքային նշանակություն ունի մարդու տեսիլքն ու երազանքը ներկայի և գալիքի հետ կապված, որն աստվածային նախախնամության իրագործման կարևոր գործոններից է:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» պետք է հիմնվի մեր ազգային գաղափարախոսության, պատմության, քրիստոնեական հավատքի և ընտանեկան արժեքների վրա: Շարժման հիմքը և նպատակը պետք է լինի Հայաստանը` հայաստանակենտրոն գաղափարով և հայահավաք շարժումով: «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ազգային գաղափարախոսության խորհրդանիշերը կարող են դառնալ Արարատ լեռը, Արաքս գետը և Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարը:
Անհրաժեշտ է ուսումնասիրել Հայաստանում և Սփյուռքում հայության ամենաառանցքային խնդիրները և բոլոր միջոցներն ուղղել դրանց լուծմանը: Անշուշտ դրանք հիմնականում կվերաբերեն Հայաստանի և Արցախի անվտանգությանը, տնտեսության և գյուղատնտեսության արդիականացմանը, ռազմաարդյունաբերական համալիրի, կրթության, գիտության և առողջապահության զարգացմանը:
Հայության նյութական, մարդկային և այլ հնարավորությունները հարկավոր է ուղորդել Հայաստանի ԲՈՒՀ-երում և համապատասխան ինստիտուտներում ֆիզիկայի, քիմիայի, թվային և նանոտեխնոլոգիաների, կենսաբանության ու երկրաբանության զարգացմանը:
Երիտասարդների համար գրավիչ դարձնելու նպատակով մեխանիզմներ մշակել ուսման վարձի, կացարանի, աշխատատեղի ապահովման, կրթության և գիտության բնագավառում աշխարհի լավագույն համալսարաններում ու գիտական կենտրոններում ուսման և գիտելիքի ամբարման հնարավորությունների ստեղծման, լավագույն մասնագետներին բարձր աշխատավարձով ու բնակարանով ապահովման համար:
Հայաստանում և աշխարհի տարբեր երկրներում, վերը նշված բնագավառներում գործող հայազգի ու հայերի բարեկամ ժողովուրդներից բաղկացած մասնագետների հավաքագրել և Հայաստանում այդ ոլորտները զարգացնելու աշխարհի առաջատար տեխնոլոգիական ձեռքբերումները Հայաստան տեղափոխելու և կիրառելու համար:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի և Արցախի անվտանգային համակարգի ամրապնդման նպատակով պետք է նպաստի Հայաստանի ռազմաարդյունաբերական համալիրի զարգացմանը, բոլոր հնարավոր միջոցներով աջակցի Հայաստանի պաշտպանական համակարգի արդիականացմանը:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի Հանրապետության ԿԳՄՍ նախարարության հետ սերտ համագործակցելով` արդիականացնի Հայաստանի կրթական և գիտական միջավայրը: Սոցիալական ոլորտում գործունեություն իրականացնի թիրախային սկզբունքներով` կիրառելով զարգացած երկրների փորձը:
Մշակույթի ասպարեզում առանցքային դարձնի մոռացության մատնված ազգային ավանդությունների, ժողովրդական սովորույթների, մանկապատանեկան խաղերի վերակագնումն ու հանրայնացումը, կրոնական տոներին զուգահեռ ժողովրդական ավանդությունների պահպանումը, հայկական խոհանոցի հանրայնացումը, ինչպես նաև կրթական, գիտական, մշակութային ու սոցիալական ոլորտներում ներդնի զարգացած երկրների փորձը:
Հետևողական, ծրագրավորված, հիմնարար ու հաստատակամ սկզբունքով գործելով` նշված բնագավառները հիմք կհանդիսանան զարգացող գիտակրթական, առողջապահական, անվտանգային, ժամանակակից տնտեսական և գյուղատնտեսական, ազգային ավանդություններով և բարձր կենսամակարդակով ապրող երկրի:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը իր առջև դրած նպատակներն ու ծրագրերն իրակականցնելիս պետք է համագործակցի պետական համակարգի, Հայ Առաքելական, Հայ Կաթողիկե և Հայ Ավետարանական եկեղեցիների, Սփյուռքում գործող ավանդական հաստատությունների, ինչպես նաև անհատ գործիչների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը արդյունավետ աշխատանքի շնորհիվ կվաստակի Հայաստանի, Արցախի և Սփյուռքի հայության վստահությունը և կդառնա համահայկական ազդեցիկ շարժում, որը ոչ միայն կհամագործակցի պետական, կրոնական և հասարակական հաստատությունների հետ, այլև նշված բնագավառների ղեկավարների և առաջնորդների համար կդառնա ուղորդող, վերահսկող, աջակցող, հավասարակշռող շարժում:
Պետական և ազգային կյանքին վերաբերող ֆորսմաժոռային իրավիճակներում «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը կդառնա կայունացնող, ներազգային կյանքում հաշտեցնող և ազգային վտանգները չեզոքացնող ուժ:
Շարժումը կարող է Հայաստանի և Արցախի անվտանգության և զարգացման նպատակով համագործակցել արևմուտքի, արևելքի ազդեցիկ պետությունների և միջազգային կազմակերպությունների ու անհատների հետ, ապահովի տարածաշրջանի անվտանգությունը, զարգացումը և կայուն փոխհարաբերությունները Հայաստանի բարեկամ և հարևան երկրների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը հայության անցյալի հիշողությունից և պատմական դառը փորձությունից ելնելով, կատարի հայության ցեղասպանության և հայրենազրկության պատճառների խորը ուսումնասիրություն, տարբեր պետությունների ու ազգերի հետ մեր փոխհարաբերությունները ՀՀ իշխանությունների հետ միասին կարգավորի` ելնելով այդ ամենի ուսումնասիրության արդյունքներից:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը համակիրների և գաղափարակիրների հետ քննարկում- հանդիպումներից բացի, որտեղ գեներացվում են արժեքավոր գաղափարներ ու առաջարկություններ, արդեն ժամանակն է, որ նշված 15 ուղղություններով գործադիր մարմնի կողմից քայլեր կատարվեն ըստ ոլորտների և անհրաժեշտության դեպքում հանրայնացվեն, որպեսզի համակիրները թե հայաստանում և թե Սփյուռքում տեսնեն շոշափելի և արդյունավետ գործունեություն ու դրսևորեն ակտիվ մասնակցություն «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ծրագրերին:
Էդվարդ Մ․, Հայաստան
Соавтор инициативы
I have lived in three European countries as a professional expat. And in every single place I could see how difficult it was to integrate with the Armenian community. The Armenian embassy in that country has no clue how many Armenians are in there, what is their occupation, how can they be useful for the community and for Armenia etc. Neither the church takes the mission to unify people. There are clear layers depending on the time and cause of immigration. So you are either a descendent of the Genocide survivor and/or Dashnak, either you came during 1990s or you came to study/ work. So these layers live in separate bubbles and don't interact with each other. During 2020 war the ice has been broken and there was a period when these layers became transparent and people were looking all to the same place for the same goal. We should work towards making us all unified be it in Paris, in Brussels or in Moscow. I think Armenian embassies and churches can be helpful to unify the communities in each country be it via brainstorming sessions, cultural events, volunteering jobs or anyhow. My suggestion may sound not concrete, but as someone living in diaspora and someone who is looking for ways to be helpful for her country, I find this one of the pain points of our diaspora. By solving this we will move 1 step closer towards the strong diaspora. Best regards from the Netherlands,
Anahit A., Netherlands
Соавтор инициативы
Հրաշալի գաղափար` համախմբվել Հայաստանը հզորացնելու շուրջ և շոշափելի արդյունք ստանալու համար` հատկապես կրթության բարելավմանը պիտի ուշադրություն դարձնենք։ Հզոր է այն պետությունը, որի քաղաքացին գիտակ է իր ոլորտում, իր մասնագիտության մեջ։ Ինքս կրթական ոլորտում արդեն 12 տարի է մասնագիտական արագացված դասընթացների միջոցով` ՀՀ աշխատաշուկան համալրում եմ որակյալ, մրցունակ կադրերով։ 44օրյա պատերազմից հետո բազմաթիվ հայորդիներ, հաշմանդամության տարբեր աստիճան ստացած իրենց կյանքի ուղին և ապագան չեն կարողանում պլանավորեն։ Արտ Հաուս ուսումնական կենտրոնում նրանցից շատերին պատիվ ունեցանք դասավանդելու և փորձում ենք աշխատատեղի հարցում օգնել, բայց խնդիրն ավելի գլոբալ է, և ձեր, մեր բոլորի ուժերի մոբիլիզացիայի կարիքը կա։ Այդ սերունդն է, որ պիտի ապրեցնի ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ և հակառակը։
Լիլիթ Կ․, Հայաստան
Соавтор инициативы
Ունեմ որոշ հարցեր և առաջարկություններ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել համանախաձեռնողների ուշադրությանը: Մասնակցել եմ 20.07.2021թ. կայացած հանդիպմանը, սակայն ճիշտ գտա նկատառումներս գրավոր ներկայացնել:
1. Արդյո՞ք 15 նպատակների շրջանակը և կառուցվածքը փոփոխության ենթակա չէ: Մասնավորապես, եթե հնարավորություն կա իրականացնելու առանձին շտկումներ, ինձ թույլ կտամ ներկայացնելու հետևյալ նկատառումները.
Որպես մեկ ընդհանուր նպատակ՝ միավորել 5-րդ (Հայաստան-Սփյուռք միասնականություն) և 6-րդ (Ուժեղ Սփյուռք) նպատակները,
Որպես ընդհանուր նպատակ դիտարկել նաև կրթությանն ու գիտությանն առնչվող նպատակները, քանի որ այդ բնագավառները փոխկապակցված և պայմանավորված են մեկը մյուսով,
Կարծում եմ, որ կարելի է միավորել նաև 12-րդ (Ողջամիտ կառավարում) և 15-րդ (Փաստերի վրա հիմնված որոշումների կայացում) նպատակները մեկ ընդհանուր՝ «Կառավարման արդյունավետ համակարգեր» նպատակի տակ.
Վերջապես, շատ կարևոր և լուծման կարոտ հիմնախնդիր է հանրապետության զարգացման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքային համաչափ զարգացումը, քանի որ դրանով է պայմանավորված երկրի բոլոր տարածաշրջաններում կյանքի որակի և ծառայությունների հասանելիության համադրելի մակարդակների ապահովումը: Ճիշտ է, այդ նպատակին կարելի է հասնել տարիների և նույնիսկ տասնամյակների նպատակաուղղված գործողություններով, որոնց արդյունքները կարող են անմիջականորեն տեսանելի չլինել, սակայն կստեղծվեն նախադրյալներ, որպեսզի ճիշտ թիրախավորվեն և երկարաժամկետ արդյունքներ ունենան տարբեր ներդրումային ծրագրերը:
Ելնելով վերը շարադրվածից, առաջարկում եմ նպատակների մեջ ներառել նաև հանրապետության տարածքային կազմակերպման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքայի համաչափ զարգացումը:
Այլապես, Հայաստանի Հանրապետությունը՝ իր հատակագծային ներկայիս կառուցվածքով, ի զորու չէ կայուն զարգացման նախադրյալներ ստեղծել:
2. Հաջորդ խնդիրը, որին կցանկանայի անդրադառնալ, առնչվում է հանդիպումների և քննարկումների ձևաչափին: Առաջարկում եմ դրանք կազմակերպել հետևյալ սկզբունքներով.
· Կազմել քննարկումների կամ կլոր սեղանների կազմակերպման նախնական ժամանակացույց՝ առանձին նպատակների վերաբերյալ օրակարգային հարցերով և այն հրապարակել նախաձեռնության կայքում,
· Տարբեր նպատակներին առնչվող մասնագիտական շրջանակներից հավաքագրել նրանց առաջարկությունները և նկատառումները օրակարգերում ընդգրկված հարցերի վերաբերյալ,
· Ստացված առաջարկությունների հիման վրա ձևավորել հանդիպման ձևաչափը և որոշել քննարկման մասնակցների շրջանակը, ապա էլեկտրոնային փոստով նրանց տեղեկացնել հանդիպման օրվա, ժամի, տեղի, մասնակիցների և աշխատակարգի մասին:
Կարծում եմ, որ նման ձևաչափն ավելի լավ պայմաններ կստեղծի միասին խորհելու համար:
Սարգիս Թ․, Հայաստան
Соавтор инициативы
Սյունիքում արևային էներգետիկան շատ թույլ է, չնայած ունի մեծ պոտենցիալ աշխարհագրական դիրքից ելնելով:
Հարց առաջարկ՝
Հնարավո՞ր է արդյոք արևային էներգիայի համակարգերը տեղադրել լիզինգային մեթոդով շահառուի հետ կնքելով համապատասխան պայմանագիր։ Այս մեթոդով շահառուները ստիպված չեն լինի մեծ գումար ներդնելու արևային համակարգեր տեղադրելու համար, իսկ ավելացած էներգիան կարելի է վաճառել ՀԷՑ-ին։ Ներքին շուկայում կնվազի ՀԷԿ, ՋԷԿ և այլ էներգիա արտադրող կառույցներից պահանջարկը և զուգահեռաբար կավելանա արտահանման ծավալը, որը կարող ենք նաև փոխանակել Իրանի Իսլամիստական Հանրապետության հետ բնական գազով։