Ունեմ որոշ հարցեր և առաջարկություններ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել համանախաձեռնողների ուշադրությանը: Մասնակցել եմ 20.07.2021թ. կայացած հանդիպմանը, սակայն ճիշտ գտա նկատառումներս գրավոր ներկայացնել:
1. Արդյո՞ք 15 նպատակների շրջանակը և կառուցվածքը փոփոխության ենթակա չէ: Մասնավորապես, եթե հնարավորություն կա իրականացնելու առանձին շտկումներ, ինձ թույլ կտամ ներկայացնելու հետևյալ նկատառումները.
Որպես մեկ ընդհանուր նպատակ՝ միավորել 5-րդ (Հայաստան-Սփյուռք միասնականություն) և 6-րդ (Ուժեղ Սփյուռք) նպատակները,
Որպես ընդհանուր նպատակ դիտարկել նաև կրթությանն ու գիտությանն առնչվող նպատակները, քանի որ այդ բնագավառները փոխկապակցված և պայմանավորված են մեկը մյուսով,
Կարծում եմ, որ կարելի է միավորել նաև 12-րդ (Ողջամիտ կառավարում) և 15-րդ (Փաստերի վրա հիմնված որոշումների կայացում) նպատակները մեկ ընդհանուր՝ «Կառավարման արդյունավետ համակարգեր» նպատակի տակ.
Վերջապես, շատ կարևոր և լուծման կարոտ հիմնախնդիր է հանրապետության զարգացման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքային համաչափ զարգացումը, քանի որ դրանով է պայմանավորված երկրի բոլոր տարածաշրջաններում կյանքի որակի և ծառայությունների հասանելիության համադրելի մակարդակների ապահովումը: Ճիշտ է, այդ նպատակին կարելի է հասնել տարիների և նույնիսկ տասնամյակների նպատակաուղղված գործողություններով, որոնց արդյունքները կարող են անմիջականորեն տեսանելի չլինել, սակայն կստեղծվեն նախադրյալներ, որպեսզի ճիշտ թիրախավորվեն և երկարաժամկետ արդյունքներ ունենան տարբեր ներդրումային ծրագրերը:
Ելնելով վերը շարադրվածից, առաջարկում եմ նպատակների մեջ ներառել նաև հանրապետության տարածքային կազմակերպման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքայի համաչափ զարգացումը:
Այլապես, Հայաստանի Հանրապետությունը՝ իր հատակագծային ներկայիս կառուցվածքով, ի զորու չէ կայուն զարգացման նախադրյալներ ստեղծել:
2. Հաջորդ խնդիրը, որին կցանկանայի անդրադառնալ, առնչվում է հանդիպումների և քննարկումների ձևաչափին: Առաջարկում եմ դրանք կազմակերպել հետևյալ սկզբունքներով.
· Կազմել քննարկումների կամ կլոր սեղանների կազմակերպման նախնական ժամանակացույց՝ առանձին նպատակների վերաբերյալ օրակարգային հարցերով և այն հրապարակել նախաձեռնության կայքում,
· Տարբեր նպատակներին առնչվող մասնագիտական շրջանակներից հավաքագրել նրանց առաջարկությունները և նկատառումները օրակարգերում ընդգրկված հարցերի վերաբերյալ,
· Ստացված առաջարկությունների հիման վրա ձևավորել հանդիպման ձևաչափը և որոշել քննարկման մասնակցների շրջանակը, ապա էլեկտրոնային փոստով նրանց տեղեկացնել հանդիպման օրվա, ժամի, տեղի, մասնակիցների և աշխատակարգի մասին:
Կարծում եմ, որ նման ձևաչափն ավելի լավ պայմաններ կստեղծի միասին խորհելու համար:
Սարգիս Թ․, Հայաստան
Соавтор инициативы
Одно общее соображение. Было бы полезно иметь платформу по типу корпоративного интранета, где можно было хранить, редактировать, выставлять промежуточные и окончательные документы.
Гарантия суверенитета.
Необходимо создать мониторинговую систему оценки:
1. Геополитических рисков. Оценка таких рисков производилась бы на основе комплексного анализа стран ближайшего окружения. Результат выражался тремя цветами - зеленым, желтым и красным.
2. Оценки устремлений стран в окружении Армении и stakeholder-ов, влияющих на геополитическую ситуацию.
3. Оценки Вооруженных сил Армении и стран в окружении Армении и stakeholder-ов, влияющих на геополитическую ситуацию.
На основе данных мониторинговой системы констатировать угрозы суверенитету РА, вырабатывать рекомендации для дипломатических органов и Вооруженных сил РА.
Группа целей Диаспора и Наука
Считаю, что одним из мощных стимулов усиления Единства может быть общая политическая деятельность, основанная на возможности выбирать или быть избранным в парламент РА. Здесь можно поставить целью организацию всемирных выборов в парламент РА по электронному голосованию на основе технологии blockchain и на основе этой технологии создать ряд государственных и общественных цифровых экосистем.
Александр А., Россия
Соавтор инициативы
Everyone from the Diaspora and Armenia should become the PR ambassador of Armenia to the world.
Convention Participant
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը առաջին հերթին պետք է հիմնվի համազգային երազանքների ու տեսիլքների վրա, ինչպես իր ժամանակին ասել է աշխարհահռչակ գիտնական Ալբերտ Էյնշտեյնը. «երևակայությունն ավելին է, քան գիտությունը»: Նույնիսկ Աստված-մարդ հարաբերություններում առանցքային նշանակություն ունի մարդու տեսիլքն ու երազանքը ներկայի և գալիքի հետ կապված, որն աստվածային նախախնամության իրագործման կարևոր գործոններից է:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» պետք է հիմնվի մեր ազգային գաղափարախոսության, պատմության, քրիստոնեական հավատքի և ընտանեկան արժեքների վրա: Շարժման հիմքը և նպատակը պետք է լինի Հայաստանը` հայաստանակենտրոն գաղափարով և հայահավաք շարժումով: «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ազգային գաղափարախոսության խորհրդանիշերը կարող են դառնալ Արարատ լեռը, Արաքս գետը և Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարը:
Անհրաժեշտ է ուսումնասիրել Հայաստանում և Սփյուռքում հայության ամենաառանցքային խնդիրները և բոլոր միջոցներն ուղղել դրանց լուծմանը: Անշուշտ դրանք հիմնականում կվերաբերեն Հայաստանի և Արցախի անվտանգությանը, տնտեսության և գյուղատնտեսության արդիականացմանը, ռազմաարդյունաբերական համալիրի, կրթության, գիտության և առողջապահության զարգացմանը:
Հայության նյութական, մարդկային և այլ հնարավորությունները հարկավոր է ուղորդել Հայաստանի ԲՈՒՀ-երում և համապատասխան ինստիտուտներում ֆիզիկայի, քիմիայի, թվային և նանոտեխնոլոգիաների, կենսաբանության ու երկրաբանության զարգացմանը:
Երիտասարդների համար գրավիչ դարձնելու նպատակով մեխանիզմներ մշակել ուսման վարձի, կացարանի, աշխատատեղի ապահովման, կրթության և գիտության բնագավառում աշխարհի լավագույն համալսարաններում ու գիտական կենտրոններում ուսման և գիտելիքի ամբարման հնարավորությունների ստեղծման, լավագույն մասնագետներին բարձր աշխատավարձով ու բնակարանով ապահովման համար:
Հայաստանում և աշխարհի տարբեր երկրներում, վերը նշված բնագավառներում գործող հայազգի ու հայերի բարեկամ ժողովուրդներից բաղկացած մասնագետների հավաքագրել և Հայաստանում այդ ոլորտները զարգացնելու աշխարհի առաջատար տեխնոլոգիական ձեռքբերումները Հայաստան տեղափոխելու և կիրառելու համար:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի և Արցախի անվտանգային համակարգի ամրապնդման նպատակով պետք է նպաստի Հայաստանի ռազմաարդյունաբերական համալիրի զարգացմանը, բոլոր հնարավոր միջոցներով աջակցի Հայաստանի պաշտպանական համակարգի արդիականացմանը:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի Հանրապետության ԿԳՄՍ նախարարության հետ սերտ համագործակցելով` արդիականացնի Հայաստանի կրթական և գիտական միջավայրը: Սոցիալական ոլորտում գործունեություն իրականացնի թիրախային սկզբունքներով` կիրառելով զարգացած երկրների փորձը:
Մշակույթի ասպարեզում առանցքային դարձնի մոռացության մատնված ազգային ավանդությունների, ժողովրդական սովորույթների, մանկապատանեկան խաղերի վերակագնումն ու հանրայնացումը, կրոնական տոներին զուգահեռ ժողովրդական ավանդությունների պահպանումը, հայկական խոհանոցի հանրայնացումը, ինչպես նաև կրթական, գիտական, մշակութային ու սոցիալական ոլորտներում ներդնի զարգացած երկրների փորձը:
Հետևողական, ծրագրավորված, հիմնարար ու հաստատակամ սկզբունքով գործելով` նշված բնագավառները հիմք կհանդիսանան զարգացող գիտակրթական, առողջապահական, անվտանգային, ժամանակակից տնտեսական և գյուղատնտեսական, ազգային ավանդություններով և բարձր կենսամակարդակով ապրող երկրի:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը իր առջև դրած նպատակներն ու ծրագրերն իրակականցնելիս պետք է համագործակցի պետական համակարգի, Հայ Առաքելական, Հայ Կաթողիկե և Հայ Ավետարանական եկեղեցիների, Սփյուռքում գործող ավանդական հաստատությունների, ինչպես նաև անհատ գործիչների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը արդյունավետ աշխատանքի շնորհիվ կվաստակի Հայաստանի, Արցախի և Սփյուռքի հայության վստահությունը և կդառնա համահայկական ազդեցիկ շարժում, որը ոչ միայն կհամագործակցի պետական, կրոնական և հասարակական հաստատությունների հետ, այլև նշված բնագավառների ղեկավարների և առաջնորդների համար կդառնա ուղորդող, վերահսկող, աջակցող, հավասարակշռող շարժում:
Պետական և ազգային կյանքին վերաբերող ֆորսմաժոռային իրավիճակներում «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը կդառնա կայունացնող, ներազգային կյանքում հաշտեցնող և ազգային վտանգները չեզոքացնող ուժ:
Շարժումը կարող է Հայաստանի և Արցախի անվտանգության և զարգացման նպատակով համագործակցել արևմուտքի, արևելքի ազդեցիկ պետությունների և միջազգային կազմակերպությունների ու անհատների հետ, ապահովի տարածաշրջանի անվտանգությունը, զարգացումը և կայուն փոխհարաբերությունները Հայաստանի բարեկամ և հարևան երկրների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը հայության անցյալի հիշողությունից և պատմական դառը փորձությունից ելնելով, կատարի հայության ցեղասպանության և հայրենազրկության պատճառների խորը ուսումնասիրություն, տարբեր պետությունների ու ազգերի հետ մեր փոխհարաբերությունները ՀՀ իշխանությունների հետ միասին կարգավորի` ելնելով այդ ամենի ուսումնասիրության արդյունքներից:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը համակիրների և գաղափարակիրների հետ քննարկում- հանդիպումներից բացի, որտեղ գեներացվում են արժեքավոր գաղափարներ ու առաջարկություններ, արդեն ժամանակն է, որ նշված 15 ուղղություններով գործադիր մարմնի կողմից քայլեր կատարվեն ըստ ոլորտների և անհրաժեշտության դեպքում հանրայնացվեն, որպեսզի համակիրները թե հայաստանում և թե Սփյուռքում տեսնեն շոշափելի և արդյունավետ գործունեություն ու դրսևորեն ակտիվ մասնակցություն «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ծրագրերին:
Էդվարդ Մ․, Հայաստան
Соавтор инициативы
Անհատական է մոտեցումը, երբ խոսքը վերաբերում է ինքնության պահպանությանը։ Մեծապես ծնողի որոշումից է կախված՝ իր երեխան կխոսի՞ հայերեն, թե՞ ոչ։ Կարևոր է կիրակնօրյա դպրոցի դերը և երիտասարդական զանազան միությունների առկայությունը։ Համայնքների դերը նույնպես կարևոր է։ Պետք է ճիշտ ուղղորդել երեխաներին։
Համաժողովի մասնակից
Մենք կարիք ունենք մի համակարգ ստեղծել, որպեսզի հասկանանք, թե տարբեր երկրներում մեր հայրենակիցներն ինչ լուծումներ են տալիս տարբեր հարցերի։ Միգուցե մենք արդեն ունենք մի այնպիսի լուծում, որը կարող է օգտակար լինել մեկ այլ երկրի հայ համայնքի պարագայում։
Համաժողովի մասնակից
Preservation of statehood is an important guarantee of our security. Responsibility should not be forgotten, compensation should be achieved, and the role of the state is important here. A strategy in this regard should be developed at the state level.
Convention Participant
I put my name to join The FUTURE ARMENIAN initiative the minute I received the appeal to be part of this "new family".
I call this a family because I believe in the idea of coordinated coexistence like in a family, cooperation by all like in a family and most important of all, the plan and ideal that members of a family work for.
I was watching misters Afeyan's and Vardanyan's interview with Mr. Ghazarian on the Armenian TV and was very much impressed by the vision that the two gentlemen expressed as well as by the plan they had to go forward. Or rather, as Mr. Afeyan brilliantly explained, to come back from the future.
Now, as a diasporan, I see three main obstacles why the Armenian diaspora has not been organized to its optimal capacity over a century:
1. The Armenian "traditional parties."
2. Lack of confidence in diasporans for a collective, unified Armenian efforts.
3. Absence of an organization, non political in nature, not affiliated to "the traditional Armenian parties" and the multi headed Armenian church.
As my first point implies, I see the Armenian parties, specially the ARF as the main obstacle for the creation of a pan Armenian organization that can unite and exploit all our resources, scientific, financial, technical, social, diplomatic, etc. in the Armenian Diaspora.
My plea will be to create such an organization (as suggested and planned by the visionaries of The FUTURE ARMENIAN) and to reach out to each and every Armenian all over the world where everyone will be aware of what his part in planning or action will be.
The Armenian Diaspora has immense potentials and capabilities if and when organized.
Krikor K.
Соавтор инициативы
I am one of the signatories for The FUTURE ARMENIAN initiative. I live and work in US. I have spent more than 50% of my life in US after moving at the age of 20. I think the 15 goals are a good starting point, but most importantly we need to think of the root causes that led us to where we are today and try to address them.
My view of things that have to be done to reach the 15 goals are:
Revive our education system starting from kindergarten. Work towards making sure the teachers and professors are the highest qualified and best paid jobs in Armenia
To stop and reverse the emigration, ensure basic requirements for life in Armenia are met:
Affordable and high quality Healthcare and Education system
Promise and fulfilment of dignified retirement
Safe military service through technology assistance and professionalism
Help diaspora to reintegrate seamlessly through remote connection then gradual linking and eventual repatriation.
My view of how this could be done is primarily through some serious government policies and investment projects including:
Create technology incubators or tax free economic zones (Digital Health and Biotechnology, Renewable Energy, High Tech etc) that would attract a lot of diaspora and foreigners professionals as well as capital.
Ensure the professionals from above are tightly engaged in education systems in Armenia
Use the outcome of the above activities to strengthen education and safety systems of Armenia
Invest the resulting outcome and value of the above back into economy and education to deepen the process.
These points can be broken down into further details and technicalities.
Grigor B., USA
Соавтор инициативы
Ցեղասպանության հիշողությունը բերում է կարեւոր անվտանգային ընկալման։ Միասնական ընկալում պետք է ձեւավորել սրա մասին՝ Հայաստան-Սփյուռք ընդգրկմամբ։ Այսօր դեռ կա ընկալում, որ հայաստանցիները չգիտեն՝ ինչ է Ցեղասպանությունը։
Համաժողովի մասնակից
1. There is more or less complete data and statistics on the Armenian energy field from 2015-2016. This is one of the issues we should concentrate on – the availability of complete and transparent information.
2. In comparison to other countries in the region and those with compatible conditions with Armenia, according to indexes of energy security, energy consumption, and environmental stability, Armenia is left behind.
3.Data shows that during the past 10 years Armenia has managed to increase energy generation by 30%, in the meantime the energy loss was decreased as well. There still is much potential for decreasing energy loss.
4. There are problems with reliability of energy supply
5. Energy strategy 2040 drawn by the government includes 70 projects in 11 directions. The conclusion we drive from what we have analyzed is that the country needs to put its efforts into:
Developing industry with high added value;
Boosting energy security and independence;
Increasing operational efficiency and reliability;
Enhancing the stability of tariffs;
Improving transparency, reliability, and availability of data and statistics;
Setting long term ambitions yet realistic targets;
Making the most of the current global energy context to the country’s advantages.
6. Most importantly, the key here is to gather a maximum number of field specialists, have brainstorming sessions and proceed from there
7. Armenia has a big potential in solar energy
8. Hydroenergy resourses are used with their maximum capacity, wind power can be used only in some regions , there is a problem with the wind density
Gaik O., Armenia
Соавтор инициативы
ՀՀ-ում դպրոցներն ու մանկապարտեզները պիտի առաքելություն ունենան՝ քաղաքացի ձևավորել։