Հրաշալի գաղափար` համախմբվել Հայաստանը հզորացնելու շուրջ և շոշափելի արդյունք ստանալու համար` հատկապես կրթության բարելավմանը պիտի ուշադրություն դարձնենք։ Հզոր է այն պետությունը, որի քաղաքացին գիտակ է իր ոլորտում, իր մասնագիտության մեջ։ Ինքս կրթական ոլորտում արդեն 12 տարի է մասնագիտական արագացված դասընթացների միջոցով` ՀՀ աշխատաշուկան համալրում եմ որակյալ, մրցունակ կադրերով։ 44օրյա պատերազմից հետո բազմաթիվ հայորդիներ, հաշմանդամության տարբեր աստիճան ստացած իրենց կյանքի ուղին և ապագան չեն կարողանում պլանավորեն։ Արտ Հաուս ուսումնական կենտրոնում նրանցից շատերին պատիվ ունեցանք դասավանդելու և փորձում ենք աշխատատեղի հարցում օգնել, բայց խնդիրն ավելի գլոբալ է, և ձեր, մեր բոլորի ուժերի մոբիլիզացիայի կարիքը կա։ Այդ սերունդն է, որ պիտի ապրեցնի ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ և հակառակը։
Լիլիթ Կ․, Հայաստան
Signatory
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը առաջին հերթին պետք է հիմնվի համազգային երազանքների ու տեսիլքների վրա, ինչպես իր ժամանակին ասել է աշխարհահռչակ գիտնական Ալբերտ Էյնշտեյնը. «երևակայությունն ավելին է, քան գիտությունը»: Նույնիսկ Աստված-մարդ հարաբերություններում առանցքային նշանակություն ունի մարդու տեսիլքն ու երազանքը ներկայի և գալիքի հետ կապված, որն աստվածային նախախնամության իրագործման կարևոր գործոններից է:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» պետք է հիմնվի մեր ազգային գաղափարախոսության, պատմության, քրիստոնեական հավատքի և ընտանեկան արժեքների վրա: Շարժման հիմքը և նպատակը պետք է լինի Հայաստանը` հայաստանակենտրոն գաղափարով և հայահավաք շարժումով: «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ազգային գաղափարախոսության խորհրդանիշերը կարող են դառնալ Արարատ լեռը, Արաքս գետը և Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարը:
Անհրաժեշտ է ուսումնասիրել Հայաստանում և Սփյուռքում հայության ամենաառանցքային խնդիրները և բոլոր միջոցներն ուղղել դրանց լուծմանը: Անշուշտ դրանք հիմնականում կվերաբերեն Հայաստանի և Արցախի անվտանգությանը, տնտեսության և գյուղատնտեսության արդիականացմանը, ռազմաարդյունաբերական համալիրի, կրթության, գիտության և առողջապահության զարգացմանը:
Հայության նյութական, մարդկային և այլ հնարավորությունները հարկավոր է ուղորդել Հայաստանի ԲՈՒՀ-երում և համապատասխան ինստիտուտներում ֆիզիկայի, քիմիայի, թվային և նանոտեխնոլոգիաների, կենսաբանության ու երկրաբանության զարգացմանը:
Երիտասարդների համար գրավիչ դարձնելու նպատակով մեխանիզմներ մշակել ուսման վարձի, կացարանի, աշխատատեղի ապահովման, կրթության և գիտության բնագավառում աշխարհի լավագույն համալսարաններում ու գիտական կենտրոններում ուսման և գիտելիքի ամբարման հնարավորությունների ստեղծման, լավագույն մասնագետներին բարձր աշխատավարձով ու բնակարանով ապահովման համար:
Հայաստանում և աշխարհի տարբեր երկրներում, վերը նշված բնագավառներում գործող հայազգի ու հայերի բարեկամ ժողովուրդներից բաղկացած մասնագետների հավաքագրել և Հայաստանում այդ ոլորտները զարգացնելու աշխարհի առաջատար տեխնոլոգիական ձեռքբերումները Հայաստան տեղափոխելու և կիրառելու համար:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի և Արցախի անվտանգային համակարգի ամրապնդման նպատակով պետք է նպաստի Հայաստանի ռազմաարդյունաբերական համալիրի զարգացմանը, բոլոր հնարավոր միջոցներով աջակցի Հայաստանի պաշտպանական համակարգի արդիականացմանը:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի Հանրապետության ԿԳՄՍ նախարարության հետ սերտ համագործակցելով` արդիականացնի Հայաստանի կրթական և գիտական միջավայրը: Սոցիալական ոլորտում գործունեություն իրականացնի թիրախային սկզբունքներով` կիրառելով զարգացած երկրների փորձը:
Մշակույթի ասպարեզում առանցքային դարձնի մոռացության մատնված ազգային ավանդությունների, ժողովրդական սովորույթների, մանկապատանեկան խաղերի վերակագնումն ու հանրայնացումը, կրոնական տոներին զուգահեռ ժողովրդական ավանդությունների պահպանումը, հայկական խոհանոցի հանրայնացումը, ինչպես նաև կրթական, գիտական, մշակութային ու սոցիալական ոլորտներում ներդնի զարգացած երկրների փորձը:
Հետևողական, ծրագրավորված, հիմնարար ու հաստատակամ սկզբունքով գործելով` նշված բնագավառները հիմք կհանդիսանան զարգացող գիտակրթական, առողջապահական, անվտանգային, ժամանակակից տնտեսական և գյուղատնտեսական, ազգային ավանդություններով և բարձր կենսամակարդակով ապրող երկրի:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը իր առջև դրած նպատակներն ու ծրագրերն իրակականցնելիս պետք է համագործակցի պետական համակարգի, Հայ Առաքելական, Հայ Կաթողիկե և Հայ Ավետարանական եկեղեցիների, Սփյուռքում գործող ավանդական հաստատությունների, ինչպես նաև անհատ գործիչների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը արդյունավետ աշխատանքի շնորհիվ կվաստակի Հայաստանի, Արցախի և Սփյուռքի հայության վստահությունը և կդառնա համահայկական ազդեցիկ շարժում, որը ոչ միայն կհամագործակցի պետական, կրոնական և հասարակական հաստատությունների հետ, այլև նշված բնագավառների ղեկավարների և առաջնորդների համար կդառնա ուղորդող, վերահսկող, աջակցող, հավասարակշռող շարժում:
Պետական և ազգային կյանքին վերաբերող ֆորսմաժոռային իրավիճակներում «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը կդառնա կայունացնող, ներազգային կյանքում հաշտեցնող և ազգային վտանգները չեզոքացնող ուժ:
Շարժումը կարող է Հայաստանի և Արցախի անվտանգության և զարգացման նպատակով համագործակցել արևմուտքի, արևելքի ազդեցիկ պետությունների և միջազգային կազմակերպությունների ու անհատների հետ, ապահովի տարածաշրջանի անվտանգությունը, զարգացումը և կայուն փոխհարաբերությունները Հայաստանի բարեկամ և հարևան երկրների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը հայության անցյալի հիշողությունից և պատմական դառը փորձությունից ելնելով, կատարի հայության ցեղասպանության և հայրենազրկության պատճառների խորը ուսումնասիրություն, տարբեր պետությունների ու ազգերի հետ մեր փոխհարաբերությունները ՀՀ իշխանությունների հետ միասին կարգավորի` ելնելով այդ ամենի ուսումնասիրության արդյունքներից:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը համակիրների և գաղափարակիրների հետ քննարկում- հանդիպումներից բացի, որտեղ գեներացվում են արժեքավոր գաղափարներ ու առաջարկություններ, արդեն ժամանակն է, որ նշված 15 ուղղություններով գործադիր մարմնի կողմից քայլեր կատարվեն ըստ ոլորտների և անհրաժեշտության դեպքում հանրայնացվեն, որպեսզի համակիրները թե հայաստանում և թե Սփյուռքում տեսնեն շոշափելի և արդյունավետ գործունեություն ու դրսևորեն ակտիվ մասնակցություն «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ծրագրերին:
Էդվարդ Մ․, Հայաստան
Signatory
Հուսով եմ այս մի քանի առաջարկը կապված 50000 ընտանիքների վերադարձի վերաբերյալ օգտակար կլինի այդ գործընթացը սկսելու ճանապարհին։
1.Կազմակերպել հարցում (առցանց) հայկական սփյուռքի շրջանում (իմանալու համար թե որքան ընտաիք է պատրաստ ներգաղթել ՀՀ)։
2.Ուսումնասիրել շուկան, որոշելու համար ինչ մասնագիտությունների պահանջարկ կա և տեղափոխվել ցանկացողներից ,որ մասնագիտության տեր մարդկանց առաջնահերթություն տալ։
3. Հարցում կատարել ըստ ոլորտների (IT, արտ.ձեռնարկություններ, պետական սեկտոր) իմանալու համար ինչ թափուր հաստիքներ են առկա և արդյոք պատրաստ են այդ հաստիքներում սփյուռքից ժամանած մասնագետների ընդունել։
4. Համագործակցել պետ. կառույցների հետ վիզաների և ՀՀ անձնագրեր ստանալու գործընթացը արագացնելու նպատակով։
5. Կազմակերպել դասընթացներ լեզվական դժվարություններ ունեցող մեր հայրենակիցների համար։
6. Լուծել 1-2 ամսվա այն հայրենադարձների բնակարանի հարցը, ովքեր դրա կարիքն ունեն(նախօրոք կազմել ցուցակ , թե ովքեր են ՀՀ-ում պատրաստ հյուրընկալել հայրենադարձներին իրենց բնակարաններում 1-2 ամսով)։
7. Վերջնական որոշում կայացրած մեր հայրենակիցներին մանրամասն ներկայացնել իրավիճակը ՀՀ-ում (սոցիալ-տնտեսական,ռազմական)։
8. Տեղափոխված ընտանիքների համար ստեղծել կենտրոն, որը կզբաղվի նրանց ադապտացիոն շրջանի խնդիրների բացահայտմամբ և լուծմամբ։
9. Ծրագիրի կատարման համար սահմանել 2-ից 2.5 տարի ժամկետ։
Նարեկ Ս․, Հայաստան
Signatory
I hope the future of Armenia includes women; its success depends on inclusiveness.
There are countless women that are contributing to Armenia. Often, they work quietly and in the background. That does not mean that they do not have a vision or a strategy, it just means we as a community are not highlighting their voices.
Yelena A., USA
Signatory
Հայկական պետականության հանդեպ պատասխանատվություն ունենալը հային հայ է պահում։
Համաժողովի մասնակից
Սփյուռքում ապրող յուրաքանչյուր հայ իրեն պետք է համարի Հայաստանի մշակութային դեսպանը։
Համաժողովի մասնակից
Back in July 2020 after the Tavush war, I realized that we, the Armenian diaspora need to do something for Armenia right away. Most Armenians in Diaspora have average paid jobs and unless we combine our resources for a specific well-planned project/s, the resources can be easily dissolved. The initial idea was to streamline the borderline villages in Armenia and Artsakh with building shared infrastructures and services that would motivate the rural population, give them hope about the future, make their lives productive and secure, and even boost tourism. Strong underground shelters; Water /Sewer; Electrical/gas grid/solar power; Rural and inter-village-town roads; Irrigation schemes; Area Center/Farmers Market; Kindergarten/Schools. Many things have changed since then. I however, keep thinking that we in diaspora have to do something NOW, today. The idea is this:
1. Gather likeminded donners, who are willing to commit to a rolling 1-year (or more) monthly contribution of $100.
2. Create a secure website (even thought of a name Մի Ծաղկով Գարուն) for donors, admin and the project team.
3. Find a trustworthy group of professionals who will implement the project/s (I understand the project selection and priorities can be different today).
4. Make all contributions, spending and accomplishments transparent via the website.
5. If one-year pilot is successful continue the initiative for next year/s. These are really high-level points and I am sure many others have suggested similar concepts, but the idea of fixed amount monthly contributions targeted on strategic shared services project/s, and the project implementation transparency might be something that will bring many Armenians together who are eager to do something tangible right away. Some of us have dreams/plans moving back to Armenia one day, working part time for Armenia, etc. These are all good plans, but we need to act now as the circumstances are changing rapidly and we can’t afford delaying what we can do today.
Armine L., USA
Signatory
There can be unity of the Armenian nation only around the issue of security. This is the point around which Armenians can unite.
Convention Participant
In my opinion the best way to unite the diaspora and particularly the younger diaspora is to connect them physically through amazing events and experiences and with purpose. This logically makes sense before trying to unite through purpose alone. Through travel events throughout the world disparate members of our culture come together for fun, unity, and entertainment, and at a cost lower than a regular vacation while supporting Armenian business and causes. It is gaining momentum with millennials and gen z and I would like to share progress and combine efforts if it supports your goal #5, to: Transform the relationship between Armenia and the Diaspora into one based on mutualism and trust.
Rob B., USA
Signatory
Առաջարկում եմ այնպիսի ծրագիր, որը կօգնի դրսում ապրող, սակայն վերադառնալ ցանկացող ընտանիքին հաստատվել Հայաստանում: Պայմանով, որ ժամանակի ընթացքում նա կվերադարձնի աստիճանաբար այդ օգնությունը՝ նպաստելով մյուս ընտանիքների վերադարձին:
Համաժողովի մասնակից
1. When building alliances, it is important to develop different scenarios and understand their peculiarities, so it will be possible to flexibly switch from one to another.
2. Economically strengthen and develop Artsakh, ensure security
3. Artsakh have many opportunities in dipital sphere(IT)
4. Smart businesses and investing in startups is important in long-term prospective
5. Important to collaborate and import human resources to Armenia and Artsakh from Diaspora
David A., Armenia
Signatory
Պետք է օրգանական կապ ստեղծել ՀՀ-ի և Սփյուռքի միջև։ Այս խնդիրները լուծելու համար պետք է լինեն մեխանիզմներ։ Կարելի է ստեղծել թեկուզ խորհրդատվական մարմին, որտեղ կպատասխանեն Հայաստանում բիզնես սկսող սփյուռքահայերի բոլոր հարցերին։