Կարևոր է, որ երիտասարդ և խելացի մարդիկ, ովքեր աշխատում են հայկական բարգավաճող ընկերություններում և ունեն համաշխարհային նշանակության աշխատանք, իմանան, թե ինչպիսի երկրում ենք ուզում ապրել: Այսօր խելացի հայ երիտասարդների մեծ մասը երկրի քաղաքական գործընթացների մաս չի կազմում, որևէ քաղաքական կուսակցության անդամ չէ: Հիմնականում այն պատճառով, որ Հայաստանում տեղի ունեցող քաղաքական գործընթացներից ոչ մեկը ներկայումս գաղափարախոսություն չի ներկայացնում ՝ իր շուրջը մարդկանց համախմբելու համար: Այս իրավիճակը ստեղծել է անտարբերություն. սա պատերազմում կորստի սովորական հակազդեցություն է: Հայերի առջև ծառացած մեկ այլ մեծ խնդիր է պետական մտածելակերպի բացակայությունը: Այսպիսով, վտանգ կա հայկական պետականության համար:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» նախաձեռնությունը նպատակ ունի հավաքել հայերին և հայերի ընկերներին ընդհանուր քննարկման սեղանի շուրջ: Առանձնացվել են 15 հիմնական թեմաներ / նպատակներ, որոնք շոշափում են բոլոր անհրաժեշտ հարցերը և որոնք իմաստուն պատասխանների կարիք ունեն: Այդ նպատակներից շատերի շուրջ կա մեծ փորձ: Այնուամենայնիվ, այստեղ կարևոր կետն այն է, որ մենք չենք ցանկանում ներկայացնել մեր պատասխանները. մենք ուզում ենք լսել, գտնել պատասխաններ խելացի, գիտակ, հոգատար մարդկանց լայն հասարակությունից:
Երեք անմիջական նպատակներն են.
- Մինչև հունիսի վերջ ունենալ նպատակների վերջնական ցուցակ, որոնք բխում են վերոնշյալ 15-ից
- Ունենալ ավելի քան 100,000 նախաձեռնող մինչև հունիսի վերջ,
- Յուրաքանչյուր հարցի / նպատակի շուրջ կազմել փորձագետներից կազմված խումբ
Նպատակների ցանկի 15-րդ կետը ենթադրում է անկեղծորեն խոսել մեր մասին, մեր խնդիրների մասին, թե ինչպես ենք դրանց հետ բախվում: Մեր և մեր իրականության նկատմամբ անիրատեսական լինելը վնասում է մեզ: Մենք պետք է հստակ գնահատենք, թե որտեղ ենք մենք, ինչ ենք, ովքեր ենք և ուր ենք գնում:
Պետություն-մասնավոր սեկտոր համագործակցություն է անհրաժեշտ: Հայաստանը անցավ զանգվածային ճգնաժամի միջով և, ինչպես ցույց է տալիս փորձը, յուրաքանչյուր ճգնաժամ հնարավորություն է վերակառուցելու, վերակենդանանալու և ոտքի կանգնելու:
- Ձևաչափը, որը մինչ այժմ գործում էր, հետևյալն էր. քանի որ ՀՀ կառավարությունն ապահովում է Հայաստանի և Արցախի անվտանգությունն ու ինքնիշխանությունը, Սփյուռքը պասիվ տվողի դերում է ՝ չխառնվելով քաղաքական գործընթացներին: Այնուամենայնիվ, դա դադարեց ակտուալ լինել 2020-ի դեկտեմբերից: Չի կարելի անտեսել պատերազմում պարտվելը և դրա հետևանքները մշակութային և հոգեբանական կորուստների տեսքով: Վտանգի մյուս կողմը Սփյուռքից արտագաղթն է. հայկականությունը վերանում է, միայն Սփյուռքի մի փոքր մասն է ընդունում այն, այցելում Հայաստան կամ հոգ տանում դրա մասին, որպես այդպիսին: Ուստի ժամանակն է, որ ձևաչափը փոխվի: Այն չպետք է լինի ինչ-որ կերպ Սփյուռքի կողմից գործընթացներին խորհուրդ տալու ու արհամարվելու նման մի բան: Սփյուռքը պետք է ունենա հավասար խոսք՝ լինելու երկրի ապագան որոշող քննարկումների մի մաս: Ցանց-կառավարություն կապը բանալին է: Եվ դա կգործի միայն այն ժամանակ, երբ գաղափարախոսություն լինի:
- Տեսլականը հետևյալն է. եթե մենք ունենք 100-200,000 նախաձեռնող, դա մեզ օրինականություն կտա խոսելու մեծամասնության անունից: Ով էլ հունիսի 21-ին կգա իշխանության, պետք է նստի մեզ հետ ու քննարկի նոր օրակարգ: Նախաձեռնողների հսկայական քանակը իր տեսակով ճնշում կլինի կառավարության վրա մեզ հետ հաշվի նստելու համար: Սա այն ժամանակն է, երբ մենք տգիտությանը վերջ ենք տալիս, պատասխանատվության ենք ենթարկում նրանց: Մենք այլևս չենք կարող մեզ թույլ տալ լինել համբերատար և պասիվ տվող:
- Պետական մտածելակերպի կառուցումը կենսական նշանակություն ունի. մենք պետք է հասկանանք պետականության արժեքը: Պետք է խթանել և գերազանցել թիմային աշխատանքը: Մենք պետք է սովորենք միասին առաջընթաց ապրել:
- Նախաձեռնությանը մասնակցելու ուղիները շատ են: Մի քանիսը եթե նշեմ, բոլորը կարող են օգտակար լինել՝ դառնալով նախաձեռնողներ և մասնակցելով քննարկումներին, անկախ մասնագիտությունից և մասնագիտացումից` յուրաքանչյուր ոք հաշիվ է: Նախագծերը մասնակցության մեկ այլ ձև են. նախաձեռնության միջոցով իրականացվելու են բազմաթիվ նախագծեր, և այս մասին ավելի շատ տեղեկություններ հասանելի կլինեն նախաձեռնության կայքում:
- Չկա պատրաստի բանաձև, որի հիման վրա մենք կներառենք, կներգրավենք մարդկանց կամ կտարածենք խոսքը այս նախաձեռնության մասին: Միմյանցից դեռ շատ բան կա սովորելու և կատարելու: Ամեն տեսակի օգնություն արժեքավոր է:
- Կառավարության առաջիկա քայլերից մի քանիսը ծախսեր չեն ենթադրում: Օրինակ՝ կառավարությույնը պետք է վերջապես ճանաչի այն բաները, որոնք չեն աշխատել, ճիշտ չեն արվել: Երկրորդ, մենք պետք է կատարենք պետական պաշտոնների գույքագրում. քանի՞ մարդ է աշխատում, որ՞ պետական հասատություններում, նրանց դերն ու առաքելությունը ո՞րն է: Հավանաբար կան պաշտոններ, որոնք մեզ այլևս պետք չեն, կամ նրանք, որոնք պետք է ունենանք:
- Հայ լինելու գաղափարը հետաքրքիր հասկացություն է: Կա մի տերմին, ընտրությամբ հայ: Ոմանք գենետիկորեն և անձնագրով հայ են, բայց նրանք դա չեն ուզում և որևէ բան չեն անում այդ կապակցությամբ: Այլոք՝ 1/8-րդ մասով են հայ կամ ամբողջովին այլ ազգությունից են, սակայն մտածում, հոգ են տանում և շատ ավելին են անում Հայաստանի համար: Եվ այո, այդ մարդիկ նույնպես ներգրավված են և նրանց պետք է թույլ տրվի ներգրավվել այս նախաձեռնության մեջ:
- Նախաձեռնության շրջանակներում կան ֆինանսավորման և դրամահավաքի տարբեր տարբերակներ՝ սկսած որոշակի անհատներից, որոնք ստանձնում են որոշակի ծախսերի / մարտահրավերների պատասխանատվությունը, և վերջացրած հատուկ նախագծերի համար նախատեսված միջոցներից:
- Կառավարության հետ հարցը դրվում է այն մակարդակի վրա, որ մենք նրանց կոչ ենք անում համագործակցություն սկսել: Դա միակողմանի աշխատանք / գործընթաց չէ: Մենք պետք է միավորենք ուժերը և համագործակցենք: Համագործակցությունը նման չէ նվիրատվություն տալուն կամ գործընթացներին աջակցելուն: Դա ընդհանուր պատասխանատվություն և ընդհանուր գաղափարախոսություն է ընդհանուր բարեկեցիկ ապագայի համար:
- Դաշինքը երկկողմանի համաձայնագիր է: Նախքան մտածեք, թե ում հետ պետք է դաշնակից լինեք, պետք է իմանալ, թե ինչ կարող եք տալ այդ դաշինքում: Մենք չենք կարող պահանջել և ակնկալել, որ մեծ երկրները ինչ-որ բան կտան / կպաշտպանեն կամ կօգնեն մեզ՝ օգնելու բացարձակ ցանկությունից ելնելով: Դա տալու և վերցնելու գործընթաց է: Հետևաբար, նախքան հասկանալը, թե ովքեր պետք է լինեն մեր դաշնակիցները, մենք պետք է իմանանք, թե ինչ ունենք և ինչ կարող ենք տալ այդ դաշինքին:
- Կա բնակչության ստվար զանգված, որին չի հասնի այս նախաձեռնության մասին տեղեկությունը այնպես, ինչպես այն հասնում է տեխնոլոգիապես գիտակ, լավ կրթված երիտասարդությանը: Բայց մենք մաս առ մաս ենք մոտենում նախաձեռնությունը, և երբ հաղթահարենք այս փուլը, մենք կունենանք «թարգմանիչներ», որոնք ավելի պարզ լեզվով կխոսեն բնակչության այլ շերտերի հետ: Այնուամենայնիվ, ես գիտեմ, որ մենք չենք կարող բոլորին ներգրավել, շատերին այս միտքը չի հետաքրքրի կամ դուր չի գա:
- Կրթությունը մեծ խնդիր է: Հայաստանում կա 80 բուհ `ցածր կրթության որակով, որոնք ծառայում են դիպլոմ տալուն, բայց ոչ կրթությանը: Այս ոլորտը հայեցակարգային փոփոխությունների կարիք ունի: Լավ նորությունն այն է, որ մենք ունենք կրթության ոլորտի անվանի հայազգի մասնագետներ, ովքեր պատրաստ կլինեն իրենց գիտելիքներն ու հմտությունները կիսել Հայաստանի կրթական համակարգի հետ:
- Այն, թե ինչպես ենք մենք բրենդավորում Հայաստանը աշխարհում, շատ կարևոր է: Դա ցանցային մոտեցման կարիք ունի: Մենք կարող էինք օգտագործել բազմաթիվ կետեր՝ Հայաստանը բրենդավորելու համար. մենք պետք է խելացի լինենք այս հարվում:
- Այլ ելք, այլ ժամանակ և հնարավորություն չկա: Սա արթնանալու և գործելու մեր վերջին հնարավորությունն է: Մենք պետք է ապրենք այնպես, որ երկիրը ոչ միայն գոյատևի, այլև օգտագործի իր լիարժեք ներուժը:
Լուսանկարներ
Տեսանյութեր
