Վերջին տարիներին, հատկապես 44օրյա պատերազմից հետո, աշխարհի տարբեր անկյուններում հայերի հանդիպման խոսակցությունները, մտահոգությունները ուղղված են հայ ազգի անվտանգության, զարգացման, ապագային նվիրված խորհումներով, քննարկումներով։ Հայ ժողովրդի առջև ծառացած դժվարությունների հաղթահարման համար ստեղծվում են տարբեր տնտեսական, քաղաքական միություններ, որոնք նպատակ ունեն ապահովել հայ ազգի հետագա զարգացումը՝ տնտեսական զարգացման հրաշքի հասնել այլ փոքր պետությունների օրինակով: Այդպիսիններից են՝
• Նուբար Աֆեյանի և Ռուբեն Վարդանյանի կողմից ստեղծված «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ»,
• Վահե Կարապետյանի «Pan Armenian Unity» միությունները։ Այս հայորդիները ձգտում են միավորել հայերին ամբողջ աշխարհում՝ դիմակայելու ներկա դժվարություններին և ստեղծել հիմքեր տնտեսական կտրուկ զարգացման համար։ Քաղաքական ոլորտում Արևմտյան Հայաստանի վտարանդի կառավարության կողմից կազմակերպվել է Համահայկական Վերնախորհուրդ (Senat), որը զբաղվում է ՀՀ-ի արտաքին հարաբերություններով, գլխավոր նպատակ ունենալով՝ Վուդրո Վիլսոնի 1920 թվականի նոյեմբերի 22 կայացրած «Իրավարար վճռի» իրականացումը։ Մի քանի ամիս առաջ գործարար Սամվել Կարապետյանը հայտարարեց, որ ՀՀ-ում, Ջավախքում, Արցախում կարելի է ստեղծել բոլոր բնագավառների բարձր շահութաբերական ձեռնարկություններ տեղական հումքերի հիման վրա։ Անկախացումից հետո ՀՀ-ի բոլոր ղեկավարները գիտակցաբար, կամաց-կամաց քայքայեցին Խորհրդային Հայաստանից ժառանգած հարուստ, բազմաճյուղ տնտեսությունը։ Քաղաքական առումով չամրապնդեցին հազարավոր հայրենասերների կորստով ձեռք բերված մեր հաղթանակները։ Մենք՝ մի քանի հայրենասեր մասնագետներ առաջարկում ենք կազմակերպել դեռևս նախադեպ չունեցող «Համահայկական բաժնետիրական ընկերություն»՝ (Pan Armenian Corporation): Հույս ունենք, որ այն մաս կկազմի Ձեր միությունների միվորմանը՝ ի շահս հայ ազգի ապագայի՝ Մեծ Հայաստանի կազմավորման և նրա հզորացման համար։ Կլուծվի ներկայիս և ապագայի բոլոր խնդիրները։ Հարկավոր է հավատալ, պայքարել և հաղթել։
Վահե Մ․
Signatory
Everything depends on our goals. In order to create the future, we need to understand what our heritage is, develop our heritage, create a new value system, and pass this new heritage on to the coming generations.
Convention Participant
The Diaspora should work in the direction of strengthening Armenia, Armenia should be at the center. Armenia should become a strong and safe country. Like the Jews, we should be able to create a powerful country, even if it is surrounded by enemies.
Convention Participant
I hope the future of Armenia includes women; its success depends on inclusiveness.
There are countless women that are contributing to Armenia. Often, they work quietly and in the background. That does not mean that they do not have a vision or a strategy, it just means we as a community are not highlighting their voices.
Yelena A., USA
Signatory
Մենք պետք է ունենանք մեկ գաղափար ու մեկ ռազմնավարություն, թե ուր ենք ուզում գնալ։ Կարող ենք ունենալ այս մեկ փաստաթուղթը, բայց կարող ենք նաև ունենալ այդ մեկ նպատակին հասնելու տասը ճանապարհ։
Համաժողովի մասնակից
Հայաստանում ցանկացած ոլորտում պետք է ներգրավված լինեն Սփյուռքի տարբեր համայնքներում ապրող փորձագետներ։
Համաժողովի մասնակից
Ունեմ որոշ հարցեր և առաջարկություններ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել համանախաձեռնողների ուշադրությանը: Մասնակցել եմ 20.07.2021թ. կայացած հանդիպմանը, սակայն ճիշտ գտա նկատառումներս գրավոր ներկայացնել:
1. Արդյո՞ք 15 նպատակների շրջանակը և կառուցվածքը փոփոխության ենթակա չէ: Մասնավորապես, եթե հնարավորություն կա իրականացնելու առանձին շտկումներ, ինձ թույլ կտամ ներկայացնելու հետևյալ նկատառումները.
Որպես մեկ ընդհանուր նպատակ՝ միավորել 5-րդ (Հայաստան-Սփյուռք միասնականություն) և 6-րդ (Ուժեղ Սփյուռք) նպատակները,
Որպես ընդհանուր նպատակ դիտարկել նաև կրթությանն ու գիտությանն առնչվող նպատակները, քանի որ այդ բնագավառները փոխկապակցված և պայմանավորված են մեկը մյուսով,
Կարծում եմ, որ կարելի է միավորել նաև 12-րդ (Ողջամիտ կառավարում) և 15-րդ (Փաստերի վրա հիմնված որոշումների կայացում) նպատակները մեկ ընդհանուր՝ «Կառավարման արդյունավետ համակարգեր» նպատակի տակ.
Վերջապես, շատ կարևոր և լուծման կարոտ հիմնախնդիր է հանրապետության զարգացման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքային համաչափ զարգացումը, քանի որ դրանով է պայմանավորված երկրի բոլոր տարածաշրջաններում կյանքի որակի և ծառայությունների հասանելիության համադրելի մակարդակների ապահովումը: Ճիշտ է, այդ նպատակին կարելի է հասնել տարիների և նույնիսկ տասնամյակների նպատակաուղղված գործողություններով, որոնց արդյունքները կարող են անմիջականորեն տեսանելի չլինել, սակայն կստեղծվեն նախադրյալներ, որպեսզի ճիշտ թիրախավորվեն և երկարաժամկետ արդյունքներ ունենան տարբեր ներդրումային ծրագրերը:
Ելնելով վերը շարադրվածից, առաջարկում եմ նպատակների մեջ ներառել նաև հանրապետության տարածքային կազմակերպման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքայի համաչափ զարգացումը:
Այլապես, Հայաստանի Հանրապետությունը՝ իր հատակագծային ներկայիս կառուցվածքով, ի զորու չէ կայուն զարգացման նախադրյալներ ստեղծել:
2. Հաջորդ խնդիրը, որին կցանկանայի անդրադառնալ, առնչվում է հանդիպումների և քննարկումների ձևաչափին: Առաջարկում եմ դրանք կազմակերպել հետևյալ սկզբունքներով.
· Կազմել քննարկումների կամ կլոր սեղանների կազմակերպման նախնական ժամանակացույց՝ առանձին նպատակների վերաբերյալ օրակարգային հարցերով և այն հրապարակել նախաձեռնության կայքում,
· Տարբեր նպատակներին առնչվող մասնագիտական շրջանակներից հավաքագրել նրանց առաջարկությունները և նկատառումները օրակարգերում ընդգրկված հարցերի վերաբերյալ,
· Ստացված առաջարկությունների հիման վրա ձևավորել հանդիպման ձևաչափը և որոշել քննարկման մասնակցների շրջանակը, ապա էլեկտրոնային փոստով նրանց տեղեկացնել հանդիպման օրվա, ժամի, տեղի, մասնակիցների և աշխատակարգի մասին:
Կարծում եմ, որ նման ձևաչափն ավելի լավ պայմաններ կստեղծի միասին խորհելու համար:
Սարգիս Թ․, Հայաստան
Signatory
The 15 goals you have established should have instead been only 3:
1. Take care of what you have left.
2. Always set realistic, achievable goals.
3. Stop pursuing fairy tales.
If we ever, by some miracle, come to the point as a nation where we finally are driven by the motivation to develop and take care of what we have rather than cry and dream about a vast Wilsonian Armenia from sea to sea, that is when we will be deserving of having our own independent state.
The most patriotic thing to do and to comprehend for us, Armenians, is that we should solely focus on building upon the internationally recognized tiny piece of land we have left and stop talking/daydreaming all the time about Shushi, Kars, Van, Mush, etc., and focus on Ijevan, Goris, Meghri, Gyumri, etc.
The only thing that could make you, as a political movement, different from the rest of the so-called political parties in Armenia, is if you would emphasize the need to be realists and to finally learn from our own damn history.
Samvel R.
Signatory
One of the ways to preserve the heritage is to enrich it in a new way, to add something new to the existing one.
Convention Participant
We must have an ideology, and we must create a mutually beneficial channel between Armenia and the Diaspora so that one can benefit from the other.
Convention Participant
Добрый день! Не так давно я пришёл к выводу, что более 70% учеников в 9-11 классе даже не знают кем хотят быть. Это влечет за собой большие проблемы, связанные с недостатком мотивации для подготовки к экзаменам. На мой взгляд, позитивную роль в решении данной проблемы могла бы сыграть следующая модернизация образования. Утвердить достаточно обширный список профессий, первое ознакомление с которыми можно провести для школьников, пригласить туда представителей данных профессий для первоначального ознакомления с ними и давать школьникам решать реальные кейсы из разных сфер с последующим получением качественного фидбека. На мой взгляд, множеству школьников это поможет понять кем они хотят стать, повысит их уровень мотивации и, как следствие, уровень успеваемости. Благодарю за уделенное время!
Арсен Д.
Signatory
Я считаю, что уже сейчас можно было бы провести работу, направленную на запуск программы по предоставлению гражданам бесплатных земельных участков в Армении, которые не используются. Также я считаю, что решить ряд проблем в экономике и социальной жизни (в том числе в демографии) помогла бы доступная ипотека в Армении.
Еще одну программу, которая есть в России и, которую можно было бы развивать в Армении — процедура государственных закупок, аналогичная проводимой по российскому закону 44 — ФЗ.
Имея опыт создания, развития ипотечных программ как в российских банках (Банк Открытие, Совкомбанк), так и в иностранных (China Construction Bank, и ICICI Bank Eurasia), я бы мог предложить свое участие (на безвозмездной основе) в программах запуска доступной ипотеки в Армении.
Также считаю, что наилучшим решением могло бы стать учреждение нового банка развития в Армении, через который можно было бы осуществлять финансирование различных проектов. При грамотном подходе, такой банк мог бы даже стать прибыльным.