Սփյուռքի զավակի համար Հայաստանը նորոգվելու տեղ է։ Սփյուռքը սնվում է հայրենիքից, որքան էլ որ հիմա այն նվաստացած ու խեղճացած լինի։
Համաժողովի մասնակից
Հուսով եմ այս մի քանի առաջարկը կապված 50000 ընտանիքների վերադարձի վերաբերյալ օգտակար կլինի այդ գործընթացը սկսելու ճանապարհին։
1.Կազմակերպել հարցում (առցանց) հայկական սփյուռքի շրջանում (իմանալու համար թե որքան ընտաիք է պատրաստ ներգաղթել ՀՀ)։
2.Ուսումնասիրել շուկան, որոշելու համար ինչ մասնագիտությունների պահանջարկ կա և տեղափոխվել ցանկացողներից ,որ մասնագիտության տեր մարդկանց առաջնահերթություն տալ։
3. Հարցում կատարել ըստ ոլորտների (IT, արտ.ձեռնարկություններ, պետական սեկտոր) իմանալու համար ինչ թափուր հաստիքներ են առկա և արդյոք պատրաստ են այդ հաստիքներում սփյուռքից ժամանած մասնագետների ընդունել։
4. Համագործակցել պետ. կառույցների հետ վիզաների և ՀՀ անձնագրեր ստանալու գործընթացը արագացնելու նպատակով։
5. Կազմակերպել դասընթացներ լեզվական դժվարություններ ունեցող մեր հայրենակիցների համար։
6. Լուծել 1-2 ամսվա այն հայրենադարձների բնակարանի հարցը, ովքեր դրա կարիքն ունեն(նախօրոք կազմել ցուցակ , թե ովքեր են ՀՀ-ում պատրաստ հյուրընկալել հայրենադարձներին իրենց բնակարաններում 1-2 ամսով)։
7. Վերջնական որոշում կայացրած մեր հայրենակիցներին մանրամասն ներկայացնել իրավիճակը ՀՀ-ում (սոցիալ-տնտեսական,ռազմական)։
8. Տեղափոխված ընտանիքների համար ստեղծել կենտրոն, որը կզբաղվի նրանց ադապտացիոն շրջանի խնդիրների բացահայտմամբ և լուծմամբ։
9. Ծրագիրի կատարման համար սահմանել 2-ից 2.5 տարի ժամկետ։
Նարեկ Ս․, Հայաստան
Signatory
One of the ways to preserve the heritage is to enrich it in a new way, to add something new to the existing one.
Convention Participant
Ես ունեմ գաղափար, որը չնայած երիտասարդ տարիքիս, մշակել եմ երկար տարիներ համայնքային զարգացման ոլորտում աշխատելուց հետո։
Գաղափարս կամ եթե կուզեք գաղափարախոսությունս անվանել եմ Սոց. Կապիտալիզմ, քանի որ համարում եմ այն սոցիալիզմի և կապիտալիզմի լավագույն կողմերի միքս։
Եթե կարճ ներկայացնեմ բուն էությունը այն մոտավորապես հետևյալն է.
մենթորների աշխատանքի արդյունքում, ձևավորված համայնքային ակտիվ խմբերի միջոցով, գեներացնել իրենց համայնքի համար լավագույն սոցիալական ձեռնարկության տարբերակը որը ստեղծում է արտադրանք։
Հիմնել այդ ձեռնարկությունները ներդրմամբ կամ բարեգործական հիմունքներով: Սոցիալական ձեռնարկությունը կղեկավարի Համայնքային ակտիվ խմբի կողմից նշանակված մարդը, ձեռնարկությունում պարտադիր կերպով կհրավիրվեն աշխատանքի սոցիալապես անապահով աշխատունակ անձինք, ովքեր ստանում են նպաստ: Գործարանի արտադրանքը պետք է ուղղված լինի Հայաստանի ինքնաբավությանը, իսկ եթե արտադրվում է ավելի շատ քան Հայաստանում սպառվում է, պետք է արտահանվի և վաճառվի սփյուռքի հայաշատ քաղաքներում։ (Ծիրանի օրինակը*)
Վաճառքից գոյացած գումարի մեծ մասը պետք է աշխատողները ստանան որպես աշխատավարձ, ինչը ևս մեկ ներարկում կլնի դեպի տնտեսություն (քանի որ քիչ ծախսող մարդիկ ավելի շատ կծախսեն, պետությունը ոչ միայն շահութահարկ կստանա արտադրանքի վաճառքից ու եկամտահարկ աշխատավարձերից, այլև կմեծանա այլ տնտեսվարող սուբյեկտների շահույթն ու հետևաբար հարկերը)։:
Սոցիալական ձեռնարկության շահույթի մյուս մասը ՀԱԽ-ի տնօրինմամբ ուղղվելու է տվյալ համայնքի զարգացմանը, որում աշխատում է այդ ձեռնարկությունը։
* Ծիրանի օրինակը նախորդ տարի հայկական ծիրանի առաջ փակվեցին Ռուսաստանում գտնվող շուկաները, սակայն Մոսկվայի հայերի միահամուռ ուժերով այդ մեծ քանակությամբ ծիրանը շատ արագ իրացվեց, սա ցույց է տալիս հայկական սփյուռքի հսկայական ներուժը, որը պետք է օգտագործել ոչ միայն բարեգործական գումարներ ներգրավելով, այլ նաև հայկական արտադրության ապրանքներ գնելով, որը կկազմի սփյուռքահայի ընդհանուր ծախսերի 40-60 տոկոսը։
Այս գործողությունները ընդամենը մի քանի տարում տնտեսական լուրջ վերելքի կբերեն Հայաստանի տնտեսությունը, սփյուռքի գումարները կծախսվեն նպատակային, ունենալով տնտեսական ինքնաբավություն Հայաստանը կվարի առավել ինքնուրույն արտաքին քաղաքականություն, կմեծանան հարկային եկամուտները, կհաղթայարվի աղքատությունը։ Համայնքային ակտիվ խմբի անդամները կկրթվեն։
Հայկ Դ․, Հայաստան
Signatory
Սփյուռքում ապրող յուրաքանչյուր հայ իրեն պետք է համարի Հայաստանի մշակութային դեսպանը։
Համաժողովի մասնակից
A powerful Armenia needs a strategic and innovative development plan, an economic development plan. We need to develop and disseminate state ideology. We claim to have all these, but in reality we are strongly lacking in all three.
Convention Participant
Ունեմ որոշ հարցեր և առաջարկություններ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել համանախաձեռնողների ուշադրությանը: Մասնակցել եմ 20.07.2021թ. կայացած հանդիպմանը, սակայն ճիշտ գտա նկատառումներս գրավոր ներկայացնել:
1. Արդյո՞ք 15 նպատակների շրջանակը և կառուցվածքը փոփոխության ենթակա չէ: Մասնավորապես, եթե հնարավորություն կա իրականացնելու առանձին շտկումներ, ինձ թույլ կտամ ներկայացնելու հետևյալ նկատառումները.
Որպես մեկ ընդհանուր նպատակ՝ միավորել 5-րդ (Հայաստան-Սփյուռք միասնականություն) և 6-րդ (Ուժեղ Սփյուռք) նպատակները,
Որպես ընդհանուր նպատակ դիտարկել նաև կրթությանն ու գիտությանն առնչվող նպատակները, քանի որ այդ բնագավառները փոխկապակցված և պայմանավորված են մեկը մյուսով,
Կարծում եմ, որ կարելի է միավորել նաև 12-րդ (Ողջամիտ կառավարում) և 15-րդ (Փաստերի վրա հիմնված որոշումների կայացում) նպատակները մեկ ընդհանուր՝ «Կառավարման արդյունավետ համակարգեր» նպատակի տակ.
Վերջապես, շատ կարևոր և լուծման կարոտ հիմնախնդիր է հանրապետության զարգացման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքային համաչափ զարգացումը, քանի որ դրանով է պայմանավորված երկրի բոլոր տարածաշրջաններում կյանքի որակի և ծառայությունների հասանելիության համադրելի մակարդակների ապահովումը: Ճիշտ է, այդ նպատակին կարելի է հասնել տարիների և նույնիսկ տասնամյակների նպատակաուղղված գործողություններով, որոնց արդյունքները կարող են անմիջականորեն տեսանելի չլինել, սակայն կստեղծվեն նախադրյալներ, որպեսզի ճիշտ թիրախավորվեն և երկարաժամկետ արդյունքներ ունենան տարբեր ներդրումային ծրագրերը:
Ելնելով վերը շարադրվածից, առաջարկում եմ նպատակների մեջ ներառել նաև հանրապետության տարածքային կազմակերպման բազմակենտրոն համակարգի ձևավորումը և տարածքայի համաչափ զարգացումը:
Այլապես, Հայաստանի Հանրապետությունը՝ իր հատակագծային ներկայիս կառուցվածքով, ի զորու չէ կայուն զարգացման նախադրյալներ ստեղծել:
2. Հաջորդ խնդիրը, որին կցանկանայի անդրադառնալ, առնչվում է հանդիպումների և քննարկումների ձևաչափին: Առաջարկում եմ դրանք կազմակերպել հետևյալ սկզբունքներով.
· Կազմել քննարկումների կամ կլոր սեղանների կազմակերպման նախնական ժամանակացույց՝ առանձին նպատակների վերաբերյալ օրակարգային հարցերով և այն հրապարակել նախաձեռնության կայքում,
· Տարբեր նպատակներին առնչվող մասնագիտական շրջանակներից հավաքագրել նրանց առաջարկությունները և նկատառումները օրակարգերում ընդգրկված հարցերի վերաբերյալ,
· Ստացված առաջարկությունների հիման վրա ձևավորել հանդիպման ձևաչափը և որոշել քննարկման մասնակցների շրջանակը, ապա էլեկտրոնային փոստով նրանց տեղեկացնել հանդիպման օրվա, ժամի, տեղի, մասնակիցների և աշխատակարգի մասին:
Կարծում եմ, որ նման ձևաչափն ավելի լավ պայմաններ կստեղծի միասին խորհելու համար:
Սարգիս Թ․, Հայաստան
Signatory
Հայաստանում ցանկացած ոլորտում պետք է ներգրավված լինեն Սփյուռքի տարբեր համայնքներում ապրող փորձագետներ։
Համաժողովի մասնակից
We must create a mechanism by which the peoples who experienced Genocide can receive compensation for the losses they suffered.
Convention Participant
Հայաստան-Սփյուռք շփումը պետք է լինի ծնող-զավակ համատեքստում։ Սփյուռքը, որպես կայացած «զավակ», միշտ պետք է ուշադիր լինի «հիվանդ ծնողի»՝ Հայաստանի նկատմամբ։
Համաժողովի մասնակից
There should be online platforms for training Armenian teachers.
Convention Participant
Ո՞վ է հայը։ Շատ լայն պիտի նայենք այդ հարցի պատասխանին։ Ով իրեն հայ է համարում, մենք պետք է ընդունենք, որ նա հայ է։ Օրինակ՝ ընտանիքի մի մասը հայ է կամ հատուկ հետաքրքրություն ունեն հայկականի հանդեպ, ուրեմն՝ հայ են։
