Հայ երիտասարդները գնում են արտասահմանում սովորում, ես դա շատ խրախուսում եմ, բայց նրանցից շատերը այլևս հետ չեն վերադառնում։ Սա իրոք խնդիր է։
Համաժողովի մասնակից
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը առաջին հերթին պետք է հիմնվի համազգային երազանքների ու տեսիլքների վրա, ինչպես իր ժամանակին ասել է աշխարհահռչակ գիտնական Ալբերտ Էյնշտեյնը. «երևակայությունն ավելին է, քան գիտությունը»: Նույնիսկ Աստված-մարդ հարաբերություններում առանցքային նշանակություն ունի մարդու տեսիլքն ու երազանքը ներկայի և գալիքի հետ կապված, որն աստվածային նախախնամության իրագործման կարևոր գործոններից է:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» պետք է հիմնվի մեր ազգային գաղափարախոսության, պատմության, քրիստոնեական հավատքի և ընտանեկան արժեքների վրա: Շարժման հիմքը և նպատակը պետք է լինի Հայաստանը` հայաստանակենտրոն գաղափարով և հայահավաք շարժումով: «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ազգային գաղափարախոսության խորհրդանիշերը կարող են դառնալ Արարատ լեռը, Արաքս գետը և Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարը:
Անհրաժեշտ է ուսումնասիրել Հայաստանում և Սփյուռքում հայության ամենաառանցքային խնդիրները և բոլոր միջոցներն ուղղել դրանց լուծմանը: Անշուշտ դրանք հիմնականում կվերաբերեն Հայաստանի և Արցախի անվտանգությանը, տնտեսության և գյուղատնտեսության արդիականացմանը, ռազմաարդյունաբերական համալիրի, կրթության, գիտության և առողջապահության զարգացմանը:
Հայության նյութական, մարդկային և այլ հնարավորությունները հարկավոր է ուղորդել Հայաստանի ԲՈՒՀ-երում և համապատասխան ինստիտուտներում ֆիզիկայի, քիմիայի, թվային և նանոտեխնոլոգիաների, կենսաբանության ու երկրաբանության զարգացմանը:
Երիտասարդների համար գրավիչ դարձնելու նպատակով մեխանիզմներ մշակել ուսման վարձի, կացարանի, աշխատատեղի ապահովման, կրթության և գիտության բնագավառում աշխարհի լավագույն համալսարաններում ու գիտական կենտրոններում ուսման և գիտելիքի ամբարման հնարավորությունների ստեղծման, լավագույն մասնագետներին բարձր աշխատավարձով ու բնակարանով ապահովման համար:
Հայաստանում և աշխարհի տարբեր երկրներում, վերը նշված բնագավառներում գործող հայազգի ու հայերի բարեկամ ժողովուրդներից բաղկացած մասնագետների հավաքագրել և Հայաստանում այդ ոլորտները զարգացնելու աշխարհի առաջատար տեխնոլոգիական ձեռքբերումները Հայաստան տեղափոխելու և կիրառելու համար:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի և Արցախի անվտանգային համակարգի ամրապնդման նպատակով պետք է նպաստի Հայաստանի ռազմաարդյունաբերական համալիրի զարգացմանը, բոլոր հնարավոր միջոցներով աջակցի Հայաստանի պաշտպանական համակարգի արդիականացմանը:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը Հայաստանի Հանրապետության ԿԳՄՍ նախարարության հետ սերտ համագործակցելով` արդիականացնի Հայաստանի կրթական և գիտական միջավայրը: Սոցիալական ոլորտում գործունեություն իրականացնի թիրախային սկզբունքներով` կիրառելով զարգացած երկրների փորձը:
Մշակույթի ասպարեզում առանցքային դարձնի մոռացության մատնված ազգային ավանդությունների, ժողովրդական սովորույթների, մանկապատանեկան խաղերի վերակագնումն ու հանրայնացումը, կրոնական տոներին զուգահեռ ժողովրդական ավանդությունների պահպանումը, հայկական խոհանոցի հանրայնացումը, ինչպես նաև կրթական, գիտական, մշակութային ու սոցիալական ոլորտներում ներդնի զարգացած երկրների փորձը:
Հետևողական, ծրագրավորված, հիմնարար ու հաստատակամ սկզբունքով գործելով` նշված բնագավառները հիմք կհանդիսանան զարգացող գիտակրթական, առողջապահական, անվտանգային, ժամանակակից տնտեսական և գյուղատնտեսական, ազգային ավանդություններով և բարձր կենսամակարդակով ապրող երկրի:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը իր առջև դրած նպատակներն ու ծրագրերն իրակականցնելիս պետք է համագործակցի պետական համակարգի, Հայ Առաքելական, Հայ Կաթողիկե և Հայ Ավետարանական եկեղեցիների, Սփյուռքում գործող ավանդական հաստատությունների, ինչպես նաև անհատ գործիչների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը արդյունավետ աշխատանքի շնորհիվ կվաստակի Հայաստանի, Արցախի և Սփյուռքի հայության վստահությունը և կդառնա համահայկական ազդեցիկ շարժում, որը ոչ միայն կհամագործակցի պետական, կրոնական և հասարակական հաստատությունների հետ, այլև նշված բնագավառների ղեկավարների և առաջնորդների համար կդառնա ուղորդող, վերահսկող, աջակցող, հավասարակշռող շարժում:
Պետական և ազգային կյանքին վերաբերող ֆորսմաժոռային իրավիճակներում «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը կդառնա կայունացնող, ներազգային կյանքում հաշտեցնող և ազգային վտանգները չեզոքացնող ուժ:
Շարժումը կարող է Հայաստանի և Արցախի անվտանգության և զարգացման նպատակով համագործակցել արևմուտքի, արևելքի ազդեցիկ պետությունների և միջազգային կազմակերպությունների ու անհատների հետ, ապահովի տարածաշրջանի անվտանգությունը, զարգացումը և կայուն փոխհարաբերությունները Հայաստանի բարեկամ և հարևան երկրների հետ:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը հայության անցյալի հիշողությունից և պատմական դառը փորձությունից ելնելով, կատարի հայության ցեղասպանության և հայրենազրկության պատճառների խորը ուսումնասիրություն, տարբեր պետությունների ու ազգերի հետ մեր փոխհարաբերությունները ՀՀ իշխանությունների հետ միասին կարգավորի` ելնելով այդ ամենի ուսումնասիրության արդյունքներից:
«ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժումը համակիրների և գաղափարակիրների հետ քննարկում- հանդիպումներից բացի, որտեղ գեներացվում են արժեքավոր գաղափարներ ու առաջարկություններ, արդեն ժամանակն է, որ նշված 15 ուղղություններով գործադիր մարմնի կողմից քայլեր կատարվեն ըստ ոլորտների և անհրաժեշտության դեպքում հանրայնացվեն, որպեսզի համակիրները թե հայաստանում և թե Սփյուռքում տեսնեն շոշափելի և արդյունավետ գործունեություն ու դրսևորեն ակտիվ մասնակցություն «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ» շարժման ծրագրերին:
Էդվարդ Մ․, Հայաստան
Signatory
Cultural education can become the means through which we can educate, as well as teach ways of struggle to our generations.
Convention Participant
It is suggested to create new programs that will promote close contact with Armenia: visits, games - for example, presenting Armenian mythology in comic form.
Convention Participant
Առանց թերագնահատելու թիմերի կատարած աշխատանքները, փորձեմ լրացում անել, (եթե ընդունելի է) գյուղատնտեսության ոլորտի վերաբերյալ: Առաջնորդվելով բազմամյա տարիների աշխատանքային փորձից, հմտություններից ու ձեռքբերումներից առաջարկում եմ. ռազմավարական քայլերի գերակա նախաձեռնություններ սյունակում կամ մեկ կետ ավելացնել, կամ ցանքատարածությունների վերամշակում տողում ավելացնել՝ զարգացնել փոքր հողակտորների մշակության առաջավոր, ճկուն և շարժուն տեխնոլոգիաներ: Մշակաբույսերի ցանկակազմի դիվերսիֆիկացիա բարձրարժեք տեսականիով (հատկապես յուղատու, եթերայուղատու, համեմունքային բույսեր), հիմնավորելով փոքր ծավալ մեծ արժեք կարգախոսով:
Գնել Մ․, Հայաստան
Signatory
Վերջին տարիներին, հատկապես 44օրյա պատերազմից հետո, աշխարհի տարբեր անկյուններում հայերի հանդիպման խոսակցությունները, մտահոգությունները ուղղված են հայ ազգի անվտանգության, զարգացման, ապագային նվիրված խորհումներով, քննարկումներով։ Հայ ժողովրդի առջև ծառացած դժվարությունների հաղթահարման համար ստեղծվում են տարբեր տնտեսական, քաղաքական միություններ, որոնք նպատակ ունեն ապահովել հայ ազգի հետագա զարգացումը՝ տնտեսական զարգացման հրաշքի հասնել այլ փոքր պետությունների օրինակով: Այդպիսիններից են՝
• Նուբար Աֆեյանի և Ռուբեն Վարդանյանի կողմից ստեղծված «ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԸ»,
• Վահե Կարապետյանի «Pan Armenian Unity» միությունները։ Այս հայորդիները ձգտում են միավորել հայերին ամբողջ աշխարհում՝ դիմակայելու ներկա դժվարություններին և ստեղծել հիմքեր տնտեսական կտրուկ զարգացման համար։ Քաղաքական ոլորտում Արևմտյան Հայաստանի վտարանդի կառավարության կողմից կազմակերպվել է Համահայկական Վերնախորհուրդ (Senat), որը զբաղվում է ՀՀ-ի արտաքին հարաբերություններով, գլխավոր նպատակ ունենալով՝ Վուդրո Վիլսոնի 1920 թվականի նոյեմբերի 22 կայացրած «Իրավարար վճռի» իրականացումը։ Մի քանի ամիս առաջ գործարար Սամվել Կարապետյանը հայտարարեց, որ ՀՀ-ում, Ջավախքում, Արցախում կարելի է ստեղծել բոլոր բնագավառների բարձր շահութաբերական ձեռնարկություններ տեղական հումքերի հիման վրա։ Անկախացումից հետո ՀՀ-ի բոլոր ղեկավարները գիտակցաբար, կամաց-կամաց քայքայեցին Խորհրդային Հայաստանից ժառանգած հարուստ, բազմաճյուղ տնտեսությունը։ Քաղաքական առումով չամրապնդեցին հազարավոր հայրենասերների կորստով ձեռք բերված մեր հաղթանակները։ Մենք՝ մի քանի հայրենասեր մասնագետներ առաջարկում ենք կազմակերպել դեռևս նախադեպ չունեցող «Համահայկական բաժնետիրական ընկերություն»՝ (Pan Armenian Corporation): Հույս ունենք, որ այն մաս կկազմի Ձեր միությունների միվորմանը՝ ի շահս հայ ազգի ապագայի՝ Մեծ Հայաստանի կազմավորման և նրա հզորացման համար։ Կլուծվի ներկայիս և ապագայի բոլոր խնդիրները։ Հարկավոր է հավատալ, պայքարել և հաղթել։
Վահե Մ․
Signatory
The problem in the Diaspora is that it is not a systematic, functioning structure. It is not a model. People are united in religious or political groups, but there should be a model that unites everyone regardless of those circumstances.
Convention Participant
Առաջարկում եմ այնպիսի ծրագիր, որը կօգնի դրսում ապրող, սակայն վերադառնալ ցանկացող ընտանիքին հաստատվել Հայաստանում: Պայմանով, որ ժամանակի ընթացքում նա կվերադարձնի աստիճանաբար այդ օգնությունը՝ նպաստելով մյուս ընտանիքների վերադարձին:
Համաժողովի մասնակից
I have an idea that I would like to share with you, in the hope that this can be realized in the near future.
I believe that any Armenian of good faith would agree to such a proposal because it could bring Armenia out of the current situation and grow the country as a modern and advanced state. We Armenians have a human richness that few other peoples in the world, except perhaps the Jews who have had situations similar to the Armenian people throughout history. This rare richness is the rich Armenian Diaspora with talented characters in different sectors and with experiences acquired by the States of residence. A concrete way to exploit this wealth could be to include in the Constitution of the Country:
1. A Superior Senate to oversee the Armenian Parliament, with tasks and powers of verification, requests for amendments or approvals, and issuance of approvals for the repeal of any Law
2. The members of the Senate should be elected by all the Armenian people including Armenians of the Diaspora, even if they do not hold Armenian citizenship.
3. The candidates of these elections, not necessarily citizens, must be people with high professional qualifications and willing to devote at least 30% of their time to issues concerning Armenia and follow a specific course of legislation to act in this Senate.
4. In this way none of them could be maneuvered or threatened or routed by the authorities of the Armenian government, and make truly free decisions for the sole good of Armenia.
5. The Senate itself should be able to review the various institutions of the State by making adjustments and raising the qualification of local institutions, on a par or better than other States in the world.
6. The participation of the Armenians of diaspora, in addition to participating in the elections of the "Upper Senate", must also include participation in assessing mandatory taxation, expenses (for example military expenses), management, and verification by the S.S.
To achieve such a system of government, the impetus should come from the Armenian citizens, who must first be informed of the possibility of carrying out such a plan. To this end an organization of people endowed with intelligence, financial dispositions and patriotism could promote the initiative of informing through the media and internet all Armenians of the Diaspora and RoA for the realization of the plan giving their support to the organization to achieve the proposed goal.
I am not a Legislator to draw up a specific Road Map, but the relevant experts and appropriate people can be appointed for this purpose, I believe that every Armenian of the Armenian Republic or the Diaspora will agree to the realization of such a plan.
Who knows if such an action will be carried out or is it just my utopia?
Heratch A., Italy
Signatory
Սյունիքում արևային էներգետիկան շատ թույլ է, չնայած ունի մեծ պոտենցիալ աշխարհագրական դիրքից ելնելով:
Հարց առաջարկ՝
Հնարավո՞ր է արդյոք արևային էներգիայի համակարգերը տեղադրել լիզինգային մեթոդով շահառուի հետ կնքելով համապատասխան պայմանագիր։ Այս մեթոդով շահառուները ստիպված չեն լինի մեծ գումար ներդնելու արևային համակարգեր տեղադրելու համար, իսկ ավելացած էներգիան կարելի է վաճառել ՀԷՑ-ին։ Ներքին շուկայում կնվազի ՀԷԿ, ՋԷԿ և այլ էներգիա արտադրող կառույցներից պահանջարկը և զուգահեռաբար կավելանա արտահանման ծավալը, որը կարող ենք նաև փոխանակել Իրանի Իսլամիստական Հանրապետության հետ բնական գազով։
Արամ Գ․, Հայաստան
Signatory
1. When building alliances, it is important to develop different scenarios and understand their peculiarities, so it will be possible to flexibly switch from one to another.
2. Economically strengthen and develop Artsakh, ensure security
3. Artsakh have many opportunities in dipital sphere(IT)
4. Smart businesses and investing in startups is important in long-term prospective
5. Important to collaborate and import human resources to Armenia and Artsakh from Diaspora
David A., Armenia
Signatory
Հայաստան-Սփյուռք շփումը պետք է լինի ծնող-զավակ համատեքստում։ Սփյուռքը, որպես կայացած «զավակ», միշտ պետք է ուշադիր լինի «հիվանդ ծնողի»՝ Հայաստանի նկատմամբ։
