Ես ունեմ գաղափար, որը չնայած երիտասարդ տարիքիս, մշակել եմ երկար տարիներ համայնքային զարգացման ոլորտում աշխատելուց հետո։
Գաղափարս կամ եթե կուզեք գաղափարախոսությունս անվանել եմ Սոց. Կապիտալիզմ, քանի որ համարում եմ այն սոցիալիզմի և կապիտալիզմի լավագույն կողմերի միքս։
Եթե կարճ ներկայացնեմ բուն էությունը այն մոտավորապես հետևյալն է.
մենթորների աշխատանքի արդյունքում, ձևավորված համայնքային ակտիվ խմբերի միջոցով, գեներացնել իրենց համայնքի համար լավագույն սոցիալական ձեռնարկության տարբերակը որը ստեղծում է արտադրանք։
Հիմնել այդ ձեռնարկությունները ներդրմամբ կամ բարեգործական հիմունքներով: Սոցիալական ձեռնարկությունը կղեկավարի Համայնքային ակտիվ խմբի կողմից նշանակված մարդը, ձեռնարկությունում պարտադիր կերպով կհրավիրվեն աշխատանքի սոցիալապես անապահով աշխատունակ անձինք, ովքեր ստանում են նպաստ: Գործարանի արտադրանքը պետք է ուղղված լինի Հայաստանի ինքնաբավությանը, իսկ եթե արտադրվում է ավելի շատ քան Հայաստանում սպառվում է, պետք է արտահանվի և վաճառվի սփյուռքի հայաշատ քաղաքներում։ (Ծիրանի օրինակը*)
Վաճառքից գոյացած գումարի մեծ մասը պետք է աշխատողները ստանան որպես աշխատավարձ, ինչը ևս մեկ ներարկում կլնի դեպի տնտեսություն (քանի որ քիչ ծախսող մարդիկ ավելի շատ կծախսեն, պետությունը ոչ միայն շահութահարկ կստանա արտադրանքի վաճառքից ու եկամտահարկ աշխատավարձերից, այլև կմեծանա այլ տնտեսվարող սուբյեկտների շահույթն ու հետևաբար հարկերը)։:
Սոցիալական ձեռնարկության շահույթի մյուս մասը ՀԱԽ-ի տնօրինմամբ ուղղվելու է տվյալ համայնքի զարգացմանը, որում աշխատում է այդ ձեռնարկությունը։
* Ծիրանի օրինակը նախորդ տարի հայկական ծիրանի առաջ փակվեցին Ռուսաստանում գտնվող շուկաները, սակայն Մոսկվայի հայերի միահամուռ ուժերով այդ մեծ քանակությամբ ծիրանը շատ արագ իրացվեց, սա ցույց է տալիս հայկական սփյուռքի հսկայական ներուժը, որը պետք է օգտագործել ոչ միայն բարեգործական գումարներ ներգրավելով, այլ նաև հայկական արտադրության ապրանքներ գնելով, որը կկազմի սփյուռքահայի ընդհանուր ծախսերի 40-60 տոկոսը։
Այս գործողությունները ընդամենը մի քանի տարում տնտեսական լուրջ վերելքի կբերեն Հայաստանի տնտեսությունը, սփյուռքի գումարները կծախսվեն նպատակային, ունենալով տնտեսական ինքնաբավություն Հայաստանը կվարի առավել ինքնուրույն արտաքին քաղաքականություն, կմեծանան հարկային եկամուտները, կհաղթայարվի աղքատությունը։ Համայնքային ակտիվ խմբի անդամները կկրթվեն։
Հայկ Դ․, Հայաստան
Signatory
Կազմակերպել ճամբար տեխնիկական ոլորտի մարդկանց շրջանակում։ Կազմակերպել ճամբարի ընթացքում կազմակերպել սեմինարներ կապված գիտության կամ նորագույն տեխնոլոգիաների խնդիրների, նորարարությունների ստեղծման և այն բիզնեսի վերածելու ճանապարհների մասին։ Կազմակերպել խմբային մրցույթ «լավագույն արտադրանք» գաղափարով և հաղթող խմբին կամ խմբերին աջակցել այն կյանքի կոչելու համար պայմանով, որ իրագործվի Հայաստանում կամ հայկական անվան տակ։
Հարութ Վ․, Հայաստան
Signatory
I'd ask that waste management be considered as part of the overall plan.
Trash and litter fit on the top-ten list of initial impressions about Armenia, important to consider when we want people to return here.
Our beautiful marzes are lined with discarded bottles and bags. Trash dumped into gulleys leads to toxins carried by small streams into rivers and ultimately to farms. Batteries and fluorescent bulbs leaching metals into our water can cause neurologic problems that will certainly be a challenge to diagnose.
Currently there is paper, glass and plastic recycling available. We should push for battery, fluorescent and e-waste recycling.
Jerry M., USA
Signatory
Я считаю, что уже сейчас можно было бы провести работу, направленную на запуск программы по предоставлению гражданам бесплатных земельных участков в Армении, которые не используются. Также я считаю, что решить ряд проблем в экономике и социальной жизни (в том числе в демографии) помогла бы доступная ипотека в Армении.
Еще одну программу, которая есть в России и, которую можно было бы развивать в Армении — процедура государственных закупок, аналогичная проводимой по российскому закону 44 — ФЗ.
Имея опыт создания, развития ипотечных программ как в российских банках (Банк Открытие, Совкомбанк), так и в иностранных (China Construction Bank, и ICICI Bank Eurasia), я бы мог предложить свое участие (на безвозмездной основе) в программах запуска доступной ипотеки в Армении.
Также считаю, что наилучшим решением могло бы стать учреждение нового банка развития в Армении, через который можно было бы осуществлять финансирование различных проектов. При грамотном подходе, такой банк мог бы даже стать прибыльным.
Нарек О., Россия
Signatory
We must create a mechanism by which the peoples who experienced Genocide can receive compensation for the losses they suffered.
Convention Participant
1. When building alliances, it is important to develop different scenarios and understand their peculiarities, so it will be possible to flexibly switch from one to another.
2. Economically strengthen and develop Artsakh, ensure security
3. Artsakh have many opportunities in dipital sphere(IT)
4. Smart businesses and investing in startups is important in long-term prospective
5. Important to collaborate and import human resources to Armenia and Artsakh from Diaspora
David A., Armenia
Signatory
Հայաստանում ցանկացած ոլորտում պետք է ներգրավված լինեն Սփյուռքի տարբեր համայնքներում ապրող փորձագետներ։
Համաժողովի մասնակից
I have lived in three European countries as a professional expat. And in every single place I could see how difficult it was to integrate with the Armenian community. The Armenian embassy in that country has no clue how many Armenians are in there, what is their occupation, how can they be useful for the community and for Armenia etc. Neither the church takes the mission to unify people. There are clear layers depending on the time and cause of immigration. So you are either a descendent of the Genocide survivor and/or Dashnak, either you came during 1990s or you came to study/ work. So these layers live in separate bubbles and don't interact with each other. During 2020 war the ice has been broken and there was a period when these layers became transparent and people were looking all to the same place for the same goal. We should work towards making us all unified be it in Paris, in Brussels or in Moscow. I think Armenian embassies and churches can be helpful to unify the communities in each country be it via brainstorming sessions, cultural events, volunteering jobs or anyhow. My suggestion may sound not concrete, but as someone living in diaspora and someone who is looking for ways to be helpful for her country, I find this one of the pain points of our diaspora. By solving this we will move 1 step closer towards the strong diaspora. Best regards from the Netherlands,
Anahit A., Netherlands
Signatory
Ծնելիության թվի նվազումը և արտագաղթի հիմնական պատճառները կապված է անվտանգային հարցերի, անարդարության մթնոլորտի և սոցիալական վատ վիճակի հետ։
Համաժողովի մասնակից
Լեզվի համահայկական կազմակերպություն պետք է ստեղծվի։ Մեր ռեսուրսները քիչ են, պիտի այս պահից սկսած ուսուցիչներ պատրաստենք սփյուռքի համար։
Համաժողովի մասնակից
Back in July 2020 after the Tavush war, I realized that we, the Armenian diaspora need to do something for Armenia right away. Most Armenians in Diaspora have average paid jobs and unless we combine our resources for a specific well-planned project/s, the resources can be easily dissolved. The initial idea was to streamline the borderline villages in Armenia and Artsakh with building shared infrastructures and services that would motivate the rural population, give them hope about the future, make their lives productive and secure, and even boost tourism. Strong underground shelters; Water /Sewer; Electrical/gas grid/solar power; Rural and inter-village-town roads; Irrigation schemes; Area Center/Farmers Market; Kindergarten/Schools. Many things have changed since then. I however, keep thinking that we in diaspora have to do something NOW, today. The idea is this:
1. Gather likeminded donners, who are willing to commit to a rolling 1-year (or more) monthly contribution of $100.
2. Create a secure website (even thought of a name Մի Ծաղկով Գարուն) for donors, admin and the project team.
3. Find a trustworthy group of professionals who will implement the project/s (I understand the project selection and priorities can be different today).
4. Make all contributions, spending and accomplishments transparent via the website.
5. If one-year pilot is successful continue the initiative for next year/s. These are really high-level points and I am sure many others have suggested similar concepts, but the idea of fixed amount monthly contributions targeted on strategic shared services project/s, and the project implementation transparency might be something that will bring many Armenians together who are eager to do something tangible right away. Some of us have dreams/plans moving back to Armenia one day, working part time for Armenia, etc. These are all good plans, but we need to act now as the circumstances are changing rapidly and we can’t afford delaying what we can do today.
Armine L., USA
Signatory
A board of trustees of the state should be formed, in which there will be Armenians representing influential structures.
